Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η σύνταξη προϋπολογισμού για ένα κράτος είναι μια πρόβλεψη για την επόμενη χρονιά και ένα μεγάλο στοίχημα πειθαρχίας μιας ολόκληρης χώρας.
Η διαμόρφωση του φετινού προϋπολογισμού για το 2020-2021 με τον πλανήτη αντιμέτωπο με την αβεβαιότητα που έφερε στη ζωή μας η πανδημία και όλα όσα συμπαρασύρει, αποτελεί ένα πρόβλημα για εξαιρετικούς λύτες. Οικονομία, δημοσιονομικοί δείκτες και στόχοι της χώρας κρέμονται στο τέλος της ημέρας από μια μαντεψιά πολλών σελίδων. Υπό τις παρούσες συνθήκες, όπου είναι δυνατόν να γνωρίζει κανείς, τόσο το βάθος όσο και την έκταση του φαινομένου της υγειονομικής κρίσης, είναι πράγματι δύσκολο να επεξεργαστεί κάποιος αξιόπιστες προβλέψεις.
Ο φετινός προϋπολογισμός επηρεάζεται άμεσα από τις μακροοικονομικές εξελίξεις του έτους που διανύουμε, ενώ καθοριστικό παράγοντα θα αποτελέσουν οι υγειονομικές, γεωπολιτικές, ενεργειακές, χρηματοπιστωτικές, διεθνείς εξελίξεις μέσα στο 2020-2021.
Διανύουμε τώρα το δεύτερο κύμα πανδημίας και ήδη υλοποιείται το πλέον δυσμενές σενάριο που προέβλεπε το σχέδιο προϋπολογισμού που είχε κατατεθεί στη Βουλή από τον περασμένο Οκτώβριο. Η αρχική εκτίμηση της Κυβέρνησης για ύφεση αναγκάστηκε να αναθεωρηθεί τρεις φορές από το Υπουργείο Οικονομικών. Αποδείχθηκε τελικά ότι βασιζόταν σε πολύ υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις. Έφτασε στο μείον 10,5%, από τις μεγαλύτερες στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας, ενώ η ανάκαμψη για το 2020-2021 στο 4,8% από 7,5% που υπήρχε στο προσχέδιο.
Οι αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, όπως αυτές καταγράφονται τόσο στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και στο σχέδιο προϋπολογισμού του Υπουργείου Οικονομικών, ξεπερνούν κάθε προηγούμενο. Ωστόσο και αυτή η διορθωμένη πρόταση προϋπολογισμού που φέρνει η Κυβέρνηση για τον επόμενο χρόνο εμμένει σε ένα υπεραισιόδοξο σενάριο που δεν υποστηρίζεται από την πραγματικότητα. Και μπορεί όντως ο δυναμισμός που αποπνέει και που διαφημίζετε κιόλας, να φτιάχνει ένα πρόσκαιρο κλίμα ελπίδας και ευφορίας δίνοντας κουράγιο και ελπίδα, μοιάζει, όμως, να εξακολουθεί να πετάει σε ένα πολύ σύντομο ταξίδι στα σύννεφα, με μια ανώμαλη προσγείωση έως και βέβαιη.
Αυτή η κυβερνητική πολιτική, ταυτόχρονα έχει σκληρό αντίτιμο για όλους, τόσο γιατί δημιουργεί εσφαλμένες προσδοκίες στους σχεδιασμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων, όσο και γιατί βασίστηκε και επιμένει να βασίζεται σε λάθος υποθέσεις για την επιλογή των μέτρων που λαμβάνονται ως απάντηση στην κρίση και αφορούν στον σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής.
Τα μέτρα αυτά αποδεικνύονται μέχρι τώρα εντελώς ανεπαρκή, κάτι που απορρέει και από την κυβερνητική αναγνώριση του δυσμενούς σεναρίου. Η βασική ιδέα που τον διαπνέει, ότι η ταχύτητα της οικονομικής ανάπτυξης θα φέρει τη γρήγορη επιστροφή σε ένα θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, τίθεται πλέον ως αξίωμα ανεπίδεκτο οποιασδήποτε αμφισβήτησης ή κριτικής. Είναι προφανές ότι ο φετινός Νοέμβριος επιβεβαιώνει ότι οι προσδοκίες για γρήγορη ανάπτυξη μέσα στο 2020-2021 δεν υπακούουν σε κανόνες λογικής, αλλά περιμένουμε ένα θαύμα. Ένα θαύμα στο οποίο η Κυβέρνηση βασίζεται, επενδύει και σε αυτό στηρίζει όλο το οικονομικό της οικοδόμημα για την επόμενη χρονιά.
Μέσα, όμως, από τα νούμερα του προϋπολογισμού αναδεικνύονται τόσο οι προθέσεις, οι στόχοι και οι προτεραιότητες της Κυβέρνησης, όσο και οι αυθαίρετες παραδοχές που έχει κάνει, αλλά και τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει για να τους πετύχει. Η εμμονή της Κυβέρνησης στην καλλιέργεια κλίματος υπεραισιοδοξίας την οδηγεί σήμερα στην επιλογή αμυντικών δημοσιονομικών πολιτικών, σε μια στιγμή που χρειαζόμαστε μια επεκτατική δημοσιονομική πολιτική που θα σταθεροποιήσει την ύφεση και θα δώσει οξυγόνο στην ανάκαμψη της οικονομίας. Δεν το λέμε εμείς. Το λένε προτάσεις υπερεθνικών οργανισμών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ΟΟΣΑ.
Αυτή η επιλογή που μοιάζει με το «βλέποντας και κάνοντας» αποτελεί μια καθαρά ιδεολογική επιλογή που αρνείται να αποδεχθεί αυτό που την ίδια στιγμή η χώρα μας ζητά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ότι δηλαδή, σε περιόδους μεγάλης πτώσης της οικονομικής δραστηριότητας και μειωμένης επενδυτικής και καταναλωτικής ζήτησης το κράτος ή αντίστοιχα η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αναλαμβάνουν δράση, καλύπτοντας με αυξημένες δαπάνες, πολίτες και επιχειρήσεις που επλήγησαν από μια κρίση χωρίς καμία δική τους υπαιτιότητα και χωρίς καμία δική τους δυνατότητα παρέμβασης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Κυβέρνηση σε ό,τι αφορά την αναπτυξιακή και οικονομική στρατηγική της αποδέχθηκε την έκθεση «Πισσαρίδη». Καλά έκανε, με μια προϋπόθεση όμως, ότι την αντιλαμβάνεται ως αυτό που είναι. Μια επιστημονική έκθεση που σε μεγάλο βαθμό δείχνει με ρεαλισμό, πού βρισκόμαστε ως χώρα, προς τα πού πρέπει να πάμε, πού πρέπει να φτάσουμε. Τελεία!
Ο κρατικός προϋπολογισμός, όμως, είναι το πρόγραμμα που θα εφαρμόσει η χώρα και αποτυπώνει τα οικονομικά μονοπάτια που επιλέγει για το 2020-2021 η Κυβέρνηση να ακολουθήσει, ώστε να φτάσει προς τον τελικό προορισμό που δείχνει η Έκθεση. Αυτή η επιλογή είναι εξόχως και πρωτίστως πολιτική. Ανήκει αποκλειστικά στην Κυβέρνηση και δεν υποδεικνύεται από καμία έκθεση.
Η οικονομική ανάπτυξη για το 2020-2021 στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις προβλέψεις για τα 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, συνολικού ύψους 72 δισεκατομμυρίων ευρώ. Με μια σημαντική, όμως, υποσημείωση, ότι το ταμείο ακόμη δεν έχει συγκροτηθεί και είναι γνωστή η γραφειοκρατία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρα, τα πρώτα χρήματα αναμένονται τέλος καλοκαιριού και ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο έχει μικρή συνεισφορά στην πραγματικότητα του 2020-2021, χωρίς να επηρεάζει ιδιαίτερα το ΑΕΠ.
Δυο λόγια τώρα σε ό,τι αφορά τον τομέα της παιδείας. Στον προϋπολογισμό του 2020-2021 είναι εντελώς αναντίστοιχος -και τα νούμερα που βλέπουμε- τόσο με τις χρόνιες όσο και με τις έκτακτες ανάγκες λόγω πανδημίας. Προϋπολογισμός, λοιπόν, περικοπών που έρχεται σε κόντρα με όσα βαρυσήμαντα σχέδια έχει ανακοινώσει η Κυβέρνηση για σύγχρονη δημόσια εκπαίδευση, για συμμετοχή όλων των μαθητών στην τηλεκπαίδευση, για αναβαθμισμένα προγράμματα, για πλήρη αναμόρφωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και τόσα άλλα.
Οι πόροι που προβλέπονται στο τακτικό μέρος, εμφανίζουν μείωση κατά 1,17%. Ανάλογες είναι οι περικοπές και στον προϋπολογισμό της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης -από τα 78 εκατομμύρια πάμε στα 47 εκατομμύρια, 33,4%- κάτω και στην ανώτατη εκπαίδευση που μειώνεται κατά 19,87 εκατομμύρια.
Συμπερασματικά: Νομίζω, αγαπητοί συνάδελφοι, ότι πρέπει να αποδεχθούμε πως όποιος προσπαθήσει να κάνει σοβαρή πρόβλεψη για την πορεία της οικονομίας στα χρόνια που έρχονται, θα είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένη. Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο είναι ανεπίτρεπτη η καλλιέργεια στους πολίτες, ενός γενικευμένου κλίματος ευφορίας προ των πυλών και γρήγορης ανάκαμψης της χώρας. Ας είμαστε περισσότερο σοβαροί και επαρκώς ικανοποιημένοι, αν με όλες αυτές τις δυσκολίες καταφέρουμε να καταγράψουμε ένα θετικό πρόσημο της τάξης του 2% με 3% και αυτό να έχει ανταπόκριση στην τσέπη όλων και όχι μόνο των εκλεκτών.
Για όλους τους παραπάνω λόγους και κυρίως γιατί το μόνο θαύμα που μπορούμε να περιμένουμε με αξιώσεις και να προσδοκούμε είναι το εμβόλιο κατά του COVID-19, καταψηφίζουμε τον προϋπολογισμό.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.»
Δείτε το σχετικό video εδώ:
Μπορείτε να δείτε σχετικό δημοσίευμα στην ιστοσελίδα του Κινήματος Αλλαγής εδώ.