«Άκουσα με μεγάλη προσοχή όσα οι συνάδελφοι βουλευτές είπαν… Άκουσα με μεγάλη προσοχή τις εκθέσεις ιδεών των Υπουργών… αν και αυτές τις έχουμε πλέον συνηθίσει. Απεξάρτηση από τα πλαστικά… είναι το θέμα της επερώτησης του ΠΟΤΑΜΙΟΥ…

Η χρήση των πλαστικών πλαστικές σακούλες, καλαμάκια, μπουκαλάκια νερού είναι μες στην κουλτούρα, μες στο μυαλό του καταναλωτή. Και αυτό γιατί είναι πολύ φθηνά και εύκολα στην χρήση. Και επειδή είναι πρακτικά και διευκολύνουν έγιναν και δημοφιλή.

Δεν θα σας κουράσω με στοιχεία, αριθμούς και στατιστικά γιατί τα έχουν ήδη πει όσοι συνάδελφοι προηγήθηκαν. Θα εστιάσω όμως στις σοκαριστικές μετρήσεις του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ)!

Σύμφωνα λοιπόν με αυτές ο ετήσιος ρυθμός απόθεσης πλαστικών στις παραλίες της χώρας μας κυμαίνεται από 200 κιλά έως 1 τόνο ανά χιλιόμετρο παραλίας. Και μιλάμε για τη χώρα μας που έχει σχεδόν 14.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή. Την μεγαλύτερη της Μεσογείου! Από αυτά το 70% προέρχεται από πλαστικά μπουκάλια νερού, αναψυκτικών, συσκευασίες φιλμ (π.χ. πατατάκια), ποτήρια καφέ, πλαστικές σακούλες.

Οι ερευνητές βρίσκουν πλαστικά ακόμη και σε βάθη 1.000 μέτρων. Στην επιφάνεια των ελληνικών θαλασσών επιπλέουν 350.000 μικροπλαστικά ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο…

Με απλά λόγια τα πλαστικά πνίγουν τις θάλασσές μας και εάν εξακολουθήσουμε να τα χρησιμοποιούμε και να τα πετάμε με τον ίδιο ρυθμό και στις ίδιες τεράστιες ποσότητες τότε η κατάσταση για το περιβάλλον θα είναι μη αναστρέψιμη με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία μας.

Θεωρητικά με τη νέα στρατηγική της Ε.Ε., που εγκρίθηκε τον Ιανουάριο που μας πέρασε βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Η νέα αυτή στρατηγική αποτελεί μέρος της μετάβασης σε μια πιο αποτελεσματική κυκλική οικονομία. Εστιάζει στη ριζική αλλαγή του τρόπου σχεδίασης, παραγωγής, χρήσης και ανακύκλωσης των προϊόντων.

Το 2030 θα διατίθενται πλέον:

• μόνον ανακυκλώσιμες πλαστικές συσκευασίες στην αγορά της Ε.Ε.,
• η κατανάλωση πλαστικών μιας χρήσης θα μειωθεί, ενώ
• θα περιοριστεί η χρήση μικροπλαστικών.

Οι ευρωπαϊκές εξαγγελίες είναι πολύ σημαντικές. Χρειάζονται όμως και σοβαρή προετοιμασία σε εθνικό επίπεδο. Τα σχέδια, οι προτάσεις, οι ιδέες, οι στρατηγικές είναι καλές.
ΑΛΛΆ στην πράξη τι γίνεται στη χώρα μας; Στην Ελλάδα τι ισχύει από όλα αυτά;
Και μην πάμε μακριά… εμείς εδώ στο Ελληνικό Κοινοβούλιο ανακυκλώνουμε; Πόσο προσβάσιμοι είναι οι κάδοι ανακύκλωσης στον πολίτη;

Γιατί καλώς ψηφίζουμε Νόμους για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά πρέπει και οι ίδιοι μας να δίνουμε το παράδειγμα! Και αυτό πρακτικά σημαίνει να γίνει η ανακύκλωση καθημερινή συνήθεια. Έχετε παρατηρήσει ότι στο κεντρικότερο σημείο της χώρας, στην πλατεία Συντάγματος και παραδίπλα στο κτήριο που στεγάζονται τα γραφεία βουλευτών δεν υπάρχουν καν κάδοι ανακύκλωσης! Ο ένας και μοναδικός μπλε κάδος που υπάρχει είναι στην οδό Ερμού; Άρα για ποια ανακύκλωση μιλάμε!!!

Στη χώρα μας από την αρχή του έτους, εφαρμόστηκε ο νόμος για το ειδικό τέλος χρήσης της πλαστικής σακούλας και υπήρξε περιορισμός έως και 50%. Θυμίσω ότι η Οδηγία της Ε.Ε είναι από το 2015. Εμείς όμως χρειαστήκαμε τρία ολόκληρα χρόνια για να μπορέσουμε να ευθυγραμμιστούμε ως χώρα.

Τι σημαίνει όμως αυτό;

• ότι ξαφνικά ως Έλληνες καταναλωτές αποκτήσαμε περιβαλλοντική συνείδηση; ή
• ότι η Πολιτεία μέσω των αρμόδιων Υπουργείων προσάρμοσε το θεσμικό πλαίσιο της ανακύκλωσης ώστε να ελαχιστοποιούνται οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις;ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ.Δυστυχώς η απάντηση είναι αρνητική!Η μόνη λύση για να κάνουμε πράξη ως χώρα τόσο την απεξάρτηση από τα πλαστικά, όσο και την υιοθέτηση ουσιαστικής περιβαλλοντικής συνείδησης είναι η αλλαγή προτύπων, νοοτροπίας μέσω της ενημέρωσης αλλά κυρίως της παιδείας.

  Το σχολείο και τα παιδιά μας, μπορούν να μας δείξουν το δρόμο. Φωτεινά παραδείγματα υπάρχουν πολλά! Όπως ο Σχολικός Μαραθώνιος Ανακύκλωσης που έγινε σε σχολεία όλης της χώρας. Μέσα σε 2 εβδομάδες, 4.000 μαθητές από 15 δημοτικά σχολεία ενός μόνο Δήμου της Αττικής ανακύκλωσαν:

• 935 κιλά χαρτιού που ισοδυναμεί με τη «σωτηρία» 17 δέντρων.
• 574 κιλά πλαστικού από καπάκια και μπουκάλια που ισοδυναμούν με 420 κιλά επιβλαβών αερίων και
• 14 κιλά αλουμινίου που ΔΕΝ επιβάρυναν την ατμόσφαιρα.Και όταν τα μικρά παιδιά φέρουν την περιβαλλοντική συνήθεια στο σπίτι, όταν γίνουν αυτά το λαμπρό παράδειγμα, όταν καταστούν αυτά οι «δούρειοι ίπποι» τότε όλοι στην οικογένεια θα ακολουθήσουν.Ναι, Γραφεία Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης υπάρχουν και μαθήματα Περιβαλλοντικής Αγωγής γίνονται. Οι δράσεις τους όμως είναι αποσπασματικές και μεμονωμένες. Τελειώνουν μόλις τελειώσει το σχολείο και χτυπήσει το κουδούνι. Εδώ απαιτείται από το Υπουργείο Παιδείας ολοκληρωμένος σχεδιασμός που θα βασίζεται σε συγκεκριμένη μακροπρόθεσμη στρατηγική. Και Εσείς λάμπετε δια της απουσίας σας για ακόμη μια φορά. Περιορίζεστε σε εγκυκλίους και γραφειοκρατικές διαδικασίες και ευτυχώς που υπάρχουν ακόμη κάποιοι εμπνευσμένοι και με δημιουργικό μεράκι εκπαιδευτικοί!

  Στα περισσότερα σχολεία μας (που το 60% των απορριμμάτων είναι χαρτί) δεν υπάρχουν καν κάδοι ανακύκλωσης! Το πιλοτικό πρόγραμμα «Το χαρτί του μέλλοντός ΜΑΣ – Ανακύκλωση χαρτιού στα σχολεία» ήταν μία καλή δράση. Συμμετείχαν 200 σχολικές μονάδες και συγκέντρωσαν 30 τόνους ανακυκλώσιμου υλικού. Αρκεί όμως αυτό; Είναι σταγόνα στον ωκεανό. Μόλις το 5,7% των σχολείων μας. (το σύνολο των σχολικών μονάδων της χώρας είναι 3.455).
  Δεν χρειάζεται να ανακαλύπτουμε κάθε φορά τον τροχό από την αρχή! Παραδείγματα και καλές πρακτικές υπάρχουν άπειρα τόσο στη χώρα μας όσο και αλλού.
  Χρειάζεται όμως πολιτική βούληση. Αυτή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξουν νομοθετικές πρωτοβουλίες και ουσιαστικές συνεργασίες Υπουργείου Παιδείας και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
  Χρειάζεται ένα Νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης των Απορριμμάτων μας. Ουσιαστικό Σχέδιο!!! Όχι οι γνωστές γραφικότητες «για μνημονιακούς και αντι-μνημονιακούς και πώς μαζεύουν τα σκουπίδια!». Γιατί και μνημονιακοί γίνατε και τα σκουπίδια μας πνίγουν!
  Απώτερος στόχος; Η βιωματική προσέγγιση, η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση η ενεργοποίηση των μαθητών. Η προετοιμασία τους, μέσα από σχολικές δράσεις, για να είναι οι αυριανοί και περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένοι, ενεργοί πολίτες.

  Για να αλλάξει όμως η χώρα πρέπει να αλλάξουμε πρώτα εμείς οι ίδιοι. Να αλλάξουμε νοοτροπία, συνήθειές και αυτό εύκολο δεν είναι.

  Και εάν μας είναι τόσο δύσκολο να δούμε το γενικό καλό
  ας σκεφτούμε τουλάχιστον τα παιδιά μας,
  ας σκεφτούμε το μέλλον και
  τι φυσικό περιβάλλον θα τους παραδώσουμε!».

  Δείτε στο σχετικό βίντεο εδώ: