“Κύριε Πρωθυπουργέ, η ομιλία σας αφορά πραγματικά όλες τις γυναίκες και ήταν εξαιρετικά σημαντική. Βλέπω ότι υπάρχουν και εκπρόσωποι γυναικείων οργανώσεων στο θεωρείο και είναι ιδιαίτερα τιμητικό, για τη διαδικασία της Επιτροπής μας.
Θέλω να παρακαλέσω, τον κ. Υπουργό και το Προεδρείο, να διορθώσει ένα ατόπημα που γίνεται σήμερα. Και ποιο είναι αυτό;
Στη νομοθετική πρωτοβουλία που φέρνετε, κύριε Υπουργέ, εκτός από την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, έχετε «τσουβαλιάσει» άλλα δύο νομοσχέδια:
– Μια εναρμόνιση νομοθετικής πρωτοβουλίας της Ε.Ε. με το ελληνικό δίκαιο και
– Τις λοιπές διατάξεις, που κατά την ταπεινή μου άποψη, φέρνετε ό,τι τροπολογία δεν μπορέσατε να περάσετε σε άλλα νομοσχέδια μέχρι σήμερα.
Δεν θα αλλάξω ούτε κεραία από αυτά που είπατε, κύριε Πρωθυπουργέ και επειδή νομίζω ότι η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης οφείλει να έχει και χρόνο και χώρο στην Επιτροπή μας, θα σας παρακαλέσω πάρα πολύ να αποσύρετε το δεύτερο και το τρίτο μέρος αυτού του νομοθετήματος. Υπάρχει χρόνος, αφήστε μας, μια που έχουμε τη μοναδική χαρά σήμερα να λειτουργούμε με τέτοια εκπροσώπηση, να κάνουμε μια ουσιαστική κουβέντα στην Επιτροπή.
Κυρία Πρόεδρε και κύριε Υπουργέ,
Κατανοώ τον απολογητικό λόγο του Υπουργού, όμως εδώ, μετά από τη συμβολική παρουσία του Πρωθυπουργού, τη συμβολική παρουσία του Προέδρου της Βουλής, και συμβολική παρουσία όλων των Γυναικείων Οργανώσεων, θεωρώ ότι αν μη τι άλλο είναι ατυχές να μας απαντάτε με όρους διαδικαστικούς. Σήμερα η ημέρα έχει ένα βαρύτατο συμβολισμό και τον ξέρουμε πολύ καλά, όλες οι γυναίκες που είμαστε σε αυτή την αίθουσα. Δώστε λίγο χώρο και χρόνο να συζητηθούν θέματα που έτσι και αλλιώς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι είναι τρίτης, τέταρτης και πέμπτης προτεραιότητας στις καθημερινές διαδικασίας του Κοινοβουλίου.
Εάν υπάρχει επείγων χαρακτήρας στα υπόλοιπα, εδώ υπάρχει και ένας λόγος να ήσασταν πολύ πιο αποτελεσματικός στη διαχείρισή του με την οποία φέρνετε τα νομοσχέδια στη Βουλή. Μην «τσουβαλιάζετε» μια τόσο σημαντική Σύμβαση, με άλλες λοιπές διατάξεις. Τόσο απλά.
Θέλω να ξεκινήσω με μια ευχή: περιμένω να έρθει κάποια στιγμή που να μην χρειάζεται να συζητάμε για τα αυτονόητα.
Κύριε Υπουργέ, θα ξεκινήσω από την τελευταία σας τοποθέτηση και θα σας πω ότι μου κάνει εντύπωση, θέλετε να σας συγχαρούμε κιόλας;
Θέλετε να σας συγχαρούμε, λοιπόν, που «τσουβαλιάζετε» μια διαδικασία που απ’ ό,τι φαίνεται μόνο για επικοινωνιακούς λόγους γίνεται. Ήρθε εδώ ο Πρωθυπουργός, ο Πρόεδρος της Βουλής, είναι εδώ όλοι οι γυναικείοι φορείς. Δεν ήθελα να φέρω σε δύσκολη θέση τις συναδέλφους από το ΣΥΡΙΖΑ να μπει σε ψηφοφορία αυτή σας η απόφαση, η αμετακίνητη, ένα πράγμα αχταρμάς, που μας λέτε κιόλας ότι έχει μπει και σε διαβούλευση.
Ξέρετε τι γίνεται; Πίσω από ένα σημαντικό και επιτρέψτε μου «πιασάρικο» για τα δικά σας επικοινωνιακά μέτρα νομοσχέδιο, όπως είναι η κύρωση, θέλετε να κρύψετε όλες τις λοιπές διατάξεις που όταν θα έρθει η συζήτηση επί των άρθρων, θα τις πούμε αναλυτικά και εκεί θα φανεί και το φωτογραφικό και το ρουσφετολογικό και ο τρόπος με τον οποίον ο ΣΥΡΙΖΑ ρίχνει στις λοιπές διατάξεις ότι θέλει να περάσει στα «ψιλά».
Λέτε κύριε Υπουργέ είναι επτά! Θα παίξουμε τώρα την κολοκυθιά; Δεν είναι επτά είναι 13. Και μόνο το ότι λέτε ότι υπάρχουν επτά διατάξεις με το προφίλ που σας λέω εγώ φωτογραφικές και ρουσφετολογικές αποδέχεστε ότι νομοθετείτε με αυτό τον τρόπο. Ενοχλείστε πάρα πολύ κύριοι Συνάδελφοι, κάντε όμως και λίγο την αυτοκριτική σας.
Έτσι όπως τα κάνατε είναι όλα επείγοντα. Είναι όλα ανοιχτά και ένα τοξικό πέπλο έχει καλύψει όλη την Ελλάδα με τον διχασμό που πάτε να δημιουργήσετε.
Αφήστε τη σημερινή μέρα τουλάχιστον απέξω από αυτές τις διαδικασίες.
Μια μέρα τουλάχιστον, ας έχουμε μια ορθή νομοθέτηση στη Βουλή.
Μέρος πρώτο, λοιπόν, με τρία νομοσχέδια σε ένα. Μια κύρωση, μια ενσωμάτωση και φυσικά οι «πονηρές» λοιπές διατάξεις. Μέρος πρώτο, λοιπόν, στο οποίο θέλω να ρίξω και το βάρος μου. Η κύρωση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας και προσαρμογή της στην ελληνική νομοθεσία. Άργησε πολύ; Άργησε πάρα πολύ, καθυστερήσαμε εμείς, αλλά και εσείς τρία χρόνια δεν έχετε κάνει κάτι. Μην προσπαθείτε να ρίξετε ευθύνες και «μπαλάκια», φταίμε όλοι. Έπρεπε να έχει έρθει και να έχει εναρμονιστεί πολλά χρόνια πριν. Μην ξεχνάτε, ότι το 2011 είναι η Απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Ξεκινώ, λέγοντας ότι σε αυτή την Κύρωση δεν μπορούμε παρά να είμαστε θετικοί επί της αρχής. Η βία κατά των γυναικών, που περιλαμβάνει και την ενδοοικογενειακή βία και δυστυχώς, σε αυτό το κομμάτι εμπλέκονται και παιδιά, συνιστά μια βάναυση προσβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν περιορίζεται σε κάποιο συγκεκριμένο πολιτικό ή οικονομικό σύστημα, αλλά είναι διαδεδομένη σε κάθε κοινωνία. Δεν γνωρίζει διαχωριστικές γραμμές από πλευράς πλούτου, φυλής ή πολιτισμού και είναι ένα φαινόμενο υπαρκτό, οξύ και φυσικά, ανησυχητικό γιατί διαλύει προσωπικότητες, αποδομεί ανθρώπους, στερεί θεμελιώδη δικαιώματα.
Στη χώρα μας υπάρχει μια μακρά πορεία σε ό,τι αφορά νομοθετικές πρωτοβουλίες, για να εξασφαλιστεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων των γυναικών και αναφέρω επιγραμματικά:
– τον Ν.3226/2004 με τη δωρεάν νομική βοήθεια στους πολίτες χαμηλού εισοδήματος για να διασφαλιστεί η πρόσβαση των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας στη Δικαιοσύνη
– τον Ν.3500/2006 με τη διαδικασία της ποινικής διαμεσολάβησης για ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας
– τον Ν.3769/2009 που ουσιαστικά έβαλε το νομικό πλαίσιο για να ισχύει η Αρχή της ίσης μεταχείρισης και της καταπολέμησης των διακρίσεων
– το Ν.3896/2010 για να μπορέσει να εφαρμοστεί η Αρχή των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών
– τον Ν.4055/2012 όπου εκεί υπάρχουν κάποιες διευκολύνσεις, όπως να μην απαιτείται καταβολή παραβόλου, τέλη δημοσίου, για την ενδο-οικογενειακή βία.
Όλα αυτά είναι νομοθετήματα, που άλλαξαν το τοπίο σε ό,τι αφορά το θέμα της θέσης της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία. Ωστόσο, παρά τα βήματα προόδου, τα στατιστικά στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά και ειδικά, εν μέσω κρίσης. Είναι, λοιπόν, διαχρονική και πάγια η ανάγκη να υπάρξει συστηματική επένδυση πόρων για την πρόληψη όλων των μορφών βίας με ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση των παιδιών και των νέων, στις Αρχές της ισότητας ανδρών και γυναικών, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην καταπολέμηση των διακρίσεων των έμφυλων στερεοτύπων, καθώς και συμπεριφορών που ουσιαστικά καλλιεργούν την αποδοχή και την ανοχή στη βία κατά των γυναικών.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αποτελεσματική αντιμετώπιση του οξύτατου κοινωνικού φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας από άποψη νομική, αλλά και στην πράξη, αποτελεί μακροχρόνιο αίτημα της κοινωνίας αλλά και της επιστημονικής κοινότητας. Αυτό το αίτημα, θεωρούμε ότι έρχεται να καλύψει σε ένα βαθμό η σημερινή Κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Με βάση τα όσα ορίζει το άρθρο 28 του Συντάγματος, η σύμβαση αυτή για να αποκτήσει ισχύ πρέπει να κυρωθεί από την Βουλή. Είπαμε και πριν, ότι καθυστερήσαμε πολύ γιατί από τον Μάιο 2011 έχει ολοκληρωθεί η αποδοχή αυτής της σύμβασης από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Μέσω, λοιπόν, της σημερινής εναρμόνισης των εθνικών νομοθεσιών, επιτυγχάνεται αφενός η ανάπτυξη διοικητικών πρακτικών υπέρ της πρόληψης και της καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας και αφετέρου, η δυνατότητα ίσης προστασίας των θυμάτων σε όλα τα κράτη μέλη του συμβουλίου.
Θέλω επιγραμματικά να αναφερθώ στους βασικούς σκοπούς της σύμβασης, που δεν άλλοι από την προστασία των γυναικών ενάντια σε όλες τις μορφές βίας. Η πρόληψη, η ποινική δίωξη και η εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, η ποινική δίωξη και η εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας, η εξάλειψη των διακρίσεων, ο σχεδιασμός ενός ολοκληρωμένου πλαισίου πολιτικών και μέτρων για την προστασία των θυμάτων και φυσικά, η προαγωγή της διεθνούς συνεργασίας σε αυτό το επίπεδο.
Επιγραμματικά, θίγω τα πιο σημαντικά θέματα που καταφέρνει να ρυθμίσει. Με αυτή τη σύμβαση καλούνται τα κράτη που θα την υιοθετήσουν, να προχωρήσουν σε ολοκληρωμένες πολιτικές για την επίτευξη των σκοπών της Σύμβασης. Ορίζεται ένας κρατικός Φορέας, που είναι υπεύθυνος για τον συντονισμό, την υλοποίηση, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση μέτρων και πολιτικών.
Υιοθετούνται μέτρα και πολιτικές πρόληψης.
Υιοθετούνται μέτρα για την προστασία και την υποστήριξη θυμάτων βίας.
Τέλος, προτείνονται διατάξεις που αφορούν και το Αστικό και το Ποινικό Δίκαιο, αναφέρω ορισμένες που είναι πολύ χαρακτηριστικές, όπως οι απαράδεκτες δικαιολογήσεις που υπήρχαν για εγκλήματα τιμής ή η περίφημη ιστορία του «stalking», που είναι η μη εμφανής παρακολούθηση ή παρενόχληση, καταναγκαστικοί γάμοι και τόσα άλλα.
Υπάρχουν διατάξεις που αφορούν την προστασία του θύματος από τον δράστη- προστατευτικά μέτρα, κυρίως για τα θύματα. Εισάγονται επίσης ειδικότερες προβλέψεις στους τομείς της μετανάστευσης και ασύλου, διεθνείς συνεργασίες για αστικά και ποινικά θέματα και- πολύ σημαντικό και νομίζω είναι καινοτομία αυτής της σύμβασης- θεσπίζεται ένα ανεξάρτητο Όργανο, που συγκροτείται από τεχνοκράτες, είναι ένας μηχανισμός παρακολούθησης της σύμβασης και δημιουργείται και επιτροπή των μερών.
Τι προσπαθεί να κάνει η ελληνική κοινωνία;
Η ελληνική κοινωνία, μέσα από όλη αυτή την πρωτοβουλία, θέλει να εισπράξει ένα θετικό, που δεν είναι άλλο από τον σεβασμό, την προστασία και την εμπέδωση των δικαιωμάτων των γυναικών, την πραγματική ισότητα ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες- και σε νομικό επίπεδο- την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, την προστασία των γυναικών από σοβαρές μορφές βίας, των παιδιών και την βελτίωση, ουσιαστικά, του νομοθετικού πλαισίου στο θέμα της αποζημιώσεως θυμάτων βίας. Εδώ, υπάρχει η Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης, που πραγματικά μέσα από τις κατευθύνσεις της σύμβασης, φαίνεται ότι υπάρχουν πια χρονοδιαγράμματα με τα οποία θα αποφαίνεται οριστικά. Σε ό,τι αφορά τις αλλοδαπές γυναίκες, ενθαρρύνεται, αν είναι θύματα τέτοιας ενδοοικογενειακής βίας, να τους δίνουμε την δυνατότητα να καταγγέλλουν τέτοια περιστατικά.
Έχω να κάνω τέσσερις παρατηρήσεις που τις θεωρώ σημαντικές:
1. Οι δεσμεύσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση αφορούν κυρίως γυναίκες, όμως υπάρχει πρόβλεψη και για τις περιπτώσεις που θύμα βίας είναι άνδρας ή αγόρι και αυτό, γιατί πια στο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι σύγχρονες κοινωνίες αναπτύσσουν και σχέσεις εξουσίας σε βάρος ανδρών, που είναι συνήθως παιδιά η έφηβοι.
2. Η Σύμβαση δίνει έμφαση στην πρόληψη. Αυτό το βλέπει κανείς μέσα από τις πρωτοβουλίες για κατάρτιση εξειδικευμένων επαγγελματιών που ασχολούνται με το θέμα της ψυχολογικής υποστήριξης θυμάτων βίας, μέσα από θεραπευτικά προγράμματα για τους δράστες, μέσα από δράσεις δημοσιότητας για την κατάργηση των στερεοτύπων και την απόκτηση του σεβασμού της διαφορετικότητας.
3. Βασική παραδοχή όλων των ρυθμίσεων, είναι ότι η όποια αναφορά γίνεται σε προσβλητικές, επιθετικές και βίαιες συμπεριφορές, σχετίζεται πια με το κοινωνικό και όχι με το βιολογικό φύλο.
4. Τέλος, όπως εύστοχα παρατηρεί η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, έχουμε ένα θέμα που αφορά τον τρόπο και τη σαφήνεια με την οποία έρχεται να εναρμονιστεί αυτή η σύμβαση. Δεν προκύπτει λοιπόν, ο λόγος που προτείνεται και δεν μπορούμε να τον καταλάβουμε, επιλεκτικά να γίνει η προσαρμογή στην ελληνική Νομοθεσία ως προς ορισμένες μόνο διατάξεις της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, εκτός- και αυτό ο κ. Υπουργός μπορεί να μας το διευκρινίσει- αν θεωρούμε ότι κατά τα λοιπά, η Νομοθεσία μας ήδη είναι συμμορφωμένη με τα διεθνή κείμενα και αυτό είναι μια κριτική που κάνουμε: θεωρούμε ότι δεν είναι ολοκληρωμένη η νομοθετική πρωτοβουλία σε ό,τι αφορά την εναρμόνιση με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Η υλοποίηση μιας τέτοιας Σύμβασης δεν είναι ούτε απλό, ούτε εύκολο θέμα, και επειδή δεν πρέπει να μείνει «κενό γράμμα», θέλει δέσμευση και εγρήγορση, τόσο από την Πολιτεία, όσο και από την κοινωνία και γι’ αυτό καταθέτουμε και κάποιες βελτιωτικές προτάσεις.
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 2, η απάνθρωπη πρακτική του σεξουαλικού ακρωτηριασμού, ειδικά μέσα στις συνθήκες της προσφυγικής κρίσης, πιστεύουμε ότι πια δεν αφορά μόνο τις γυναίκες, αλλά και τους άνδρες και τα παιδιά. Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει επέκταση αυτής της διάταξης.
Στο άρθρο 3 απαιτείται ενίσχυση και αναβάθμιση του θεσμού της ποινικής διαμεσολάβησης για τις υποθέσεις της ενδοοικογενειακής βίας. Δεν θα πρέπει, να αφεθεί σε μια προσχηματική επιλογή, απλώς και μόνο για ν’ αποφύγει κανείς τις ποινικές ευθύνες με την αρχειοθέτηση της υπόθεσης, όπως γίνεται μέχρι σήμερα. Πρέπει, να υπάρχει αποτελεσματικός μηχανισμός εποπτείας και παρακολούθησης της συμμόρφωσης ή μη στους όρους της ποινικής διαμεσολάβησης.
Στην κατ’ άρθρων θα ασχοληθούμε με τα άλλα δύο – με το μέρος 2 και 3 -, όμως έχω ορισμένα ερωτήματα:
Πρώτον, γιατί το μέρος 2 δεν έχει μπει ουδέποτε σε διαβούλευση; Γιατί ποτέ δε δόθηκε στους βουλευτές και το αγγλικό πρωτότυπο κείμενο; Απ’ το οποίο πρέπει να σας πω μια αντιπαραβολή, που έχω κάνει, υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Θα σας τις πω, όταν μπούμε στο κατ’ άρθρον.
Για το μέρος 3, που για εμένα είναι απολύτως φωτογραφικό και σκανδαλώδες, θέλω, να σας πω ότι το να υπάρχει μια τέτοιου τύπου πρόχειρη νομοθέτηση, δεν είναι ένα καινούργιο θέμα. Είναι ένα ζήτημα διαχρονικό. Όμως οι καιροί δεν είναι ίδιοι και κάνουμε όλοι μας και σίγουρα ο ελληνικός λαός μια τιτάνια προσπάθεια τα τελευταία 8 χρόνια, να υπερβούμε τα κακώς κείμενα και να ξεπεράσουμε και να διορθώσουμε χρόνιες στρεβλώσεις. Κατά τον πιο επιεική χαρακτηρισμό είναι ασέβεια αυτό, που κάνετε στο μέρος 3, με τον τρόπο που νομοθετείτε, έστω κι αν αφορά την κομματική σας πελατεία. Επιμένετε, να νομοθετείτε με έναν τρόπο, που προσβάλλει τον κάθε Έλληνα πολίτη. Δεν μπορείτε, να ρίχνετε σε έναν κάδο όσες διατάξεις νομοθετήσατε πρόχειρα – γιατί υπάρχουν κι αλλαγές σε νομοσχέδιο, που ψηφίστηκε πριν από λίγες μέρες, «δεν έχει στεγνώσει το μελάνι», είναι νόμος του 2018 – ή φέρνετε φωτογραφικές διατάξεις, που πάλι ευνοούν ημετέρους.
Ευχαριστώ πολύ!”.
Δείτε τα σχετικό βίντεο :