Σε συζήτηση στην πρωινή εκπομπή “Τι λέει ο Νόμος”, στο Κανάλι της Βουλής με τη δημοσιογράφο Αλεξία Κουλούρη, συμμετείχε την Πέμπτη 20 Ιουλίου η Χαρά Κεφαλίδου, βουλευτής Δράμας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, σχετικά με το νομοσχέδιο «Συλλογική Διαχείριση Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων» του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Ακολουθούν τα κύρια σημεία της συνέντευξης:
Σχετικά με την ΑΕΠΙ και το νομοσχέδιο του κου Μπαλτά όπως ήρθε τροποποιημένο από την κα Κονιόρδου
Είναι το πρώτο νομοσχέδιο στο Κοινοβούλιο, του Υπουργείο Πολιτισμού από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Το στοίχημα μεγάλο και ο πήχης είχε μπει πάρα πολύ ψηλά. Όλη η προηγούμενη διαδικασία με το σβήσε-γράψε στο νομοσχέδιο Μπαλτά πιστεύαμε ότι κάποια στιγμή θα καταλήξει. Το νομοσχέδιο είχε μπει στη διαβούλευση, τα σχόλια ήταν πολύ θετικά και φαινόταν ότι πραγματικά για πρώτη φορά στο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων η ελληνική πολιτεία είχε βρει τη χρυσή τομή για να μπορέσει να προχωρήσει. Για λόγους όμως που δεν εξηγήθηκαν στη Βουλή και εγείρει πολλά ερωτηματικά γιατί απεσύρθη το νομοσχέδιο Μπαλτά.
Το καινούργιο νομοσχέδιο, μεταλλαγμένο πια, δεν πέρασε ποτέ από δημόσια διαβούλευση, προφανώς φοβούμενη τις αντιδράσεις. Κατά τη δεύτερη ημέρα της συζήτησης στην αρμόδια επιτροπή με την παρουσία των φορέων δεν υπήρξε ούτε ένας που να μη δηλώσει έκπληκτος και αιφνιδιασμένος από το νομοσχέδιο αυτό, το οποίο δεν καλύπτει τα βασικά προτάγματα του δικού του χώρου.
Σχετικά με την ΑΕΠΙ
Μιλάμε για την ΑΕΠΙ λες και όλο το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων ξεκινάει και τελειώνει με την ΑΕΠΙ. Άλλη μια στρέβλωση του ελληνικού μοντέλου. Η ΑΕΠΙ δεν είναι το παν στα πνευματικά δικαιώματα. Είναι όντως ένας φορέας που κυριάρχησε στο χώρο των πνευματικών δικαιωμάτων σχεδόν έναν αιώνα, τώρα πλέον, από το 1930. Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει, οι κανόνες διαρκώς μεταβάλλονται και επιβάλλεται να έχουμε ανοιχτή σκέψη όταν νομοθετούμε.
Σχετικά με τη νομοθετική διαδικασία
Το βασικότερο είναι ότι δεν νομοθετούμε εν κενώ. Για να είναι σωστός κάποιος κατά τη νομοθετική διαδικασία πρέπει να ακούσει τους φορείς. Εμείς είχαμε προτείνει γύρω στους 70 φορείς και καταλήξαμε στους 35. Αυτό δείχνει το μεγάλο έλλειμμα στη διαδικασία διαβούλευσης. Με τον πιο γλαφυρό τρόπο φάνηκε ότι νομοθετούμε χωρίς να ακούμε τους ανθρώπους τους οποίους η νομοθεσία αυτή αφορά, τη δημιουργική τους παρουσία, τη ζωή τους, την αξιοπρέπειά τους, τη δυνατότητα επιβίωσης. Δεν γίνεται εν έτει 2017 να απαξιώνουμε το έργο των εκδοτών, των συγγραφέων, των δημοσιογράφων και να τους στερούμε τα πνευματικά δικαιώματα και την αμοιβή τους. Αναφέρομαι στην επιστολή των εκδοτών.
Η κα Υπουργός δεσμεύτηκε ότι μετά από την ακρόαση των φορέων θα ενσωματώσει ένα μεγάλο μέρος από τις προτάσεις τους γιατί προφανώς το νομοσχέδιο είχε ελλείψεις.
Σχετικά με το νομοσχέδιο
Αυτό το νομοσχέδιο είναι μια μεγάλη περιπέτεια που δυστυχώς ακόμη συνεχίζεται. Θεωρούμε ότι ούτε έλυσε προβλήματα ούτε έδωσε τη δυνατότητα στους δημιουργούς να εμπιστευτούν την Κυβέρνηση και το νομοθέτημά της. Χάθηκε πολύτιμος χρόνος και αυτό που πρέπει να γίνει από δω και πέρα είναι μέσα από συστηματικό διάλογο να μπουν οι βάσεις για να εκσυγχρονιστεί το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων. Η διαδικασία για μας μόλις ξεκίνησε.
Ο κόσμος της δημιουργίας, οι καλλιτέχνες, προσπαθούν να καταλάβουν σε τι καινούργιο πλαίσιο έχουμε ξημερωθεί.
Ο νόμος αυτός ενώ είχε όλη τη δυναμική για να έχει και τη συναίνεση των υπολοίπων κομμάτων, ο τρόπος, η μεθόδευση αλλά και η ουσία της νομοθέτησης ακυρώθηκαν από την προχειρότητα και την ανεπάρκεια που φάνηκαν σε όλη τη διαδικασία.
Δεν είναι δυνατόν άνθρωποι, πρώην υπουργοί αυτής της Κυβέρνησης, ο κος Ξυδάκης, που πέρασε από αυτό το υπουργείο ή ο κος Φίλης να διατυπώνουν με παρρησία ενστάσεις και επί της διαδικασίας – το επείγον του πράγματος ουδέποτε μπόρεσε να τεκμηριωθεί- και πραγματικά στενοχωριέμαι που οι συνάδελφοι των ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ έλαβαν στις πλάτες τους ένα τέτοιο βάρος, να γίνουν οι ίδιοι ανάχωμα, σε μια ανεκδιήγητη διαδικασία για να υπερασπιστούν πράγματα που ξεπερνούν κάθε λογική.
Είναι ένα νομοθέτημα που υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν η εναρμόνιση μιας κοινοτικής οδηγίας όπου θα υπήρχε η αντιστοίχιση με τα άρθρα. Κάτι που δεν έγινε. Έχουν κρυφτεί άρθρα της οδηγίας, είναι έτσι διατυπωμένα, μέσα σε άρθρα του νομοσχεδίου που θολώνουν το τοπίο. Υπάρχει η ελληνική ιδιαιτερότητα, η ΑΕΠΙ που και στη σημερινή κουβέντα έχει κυριαρχήσει. Στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου γίνονται μικροδιευθετήσεις και δε δίνεται η πρέπουσα σημασία σε φορείς του Υπουργείου Πολιτισμού με πολύ μεγάλη προσφορά και παρουσία στην κοινωνία και τον πολιτισμό.
Σχετικά με το χορό των τροπολογιών
Δε μπορεί να μη σχολιαστεί ο χορός των τροπολογιών, υπουργικές και βουλευτικές (οι δεύτερες δεν περνούν από το ΓΛΚ άρα δεν είναι κοστολογημένες), όλες εκπρόθεσμες οι οποίες γίνονται δεκτές από την Υπουργό, πράγμα που γεννά πολλά ερωτηματικά γιατί οι περισσότερες από τις διατάξεις είναι φωτογραφικές.
Συγκεκριμένα η τροπολογία που αφορά στις αποσπάσεις από το Υπουργείο Οικονομικών στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Μα, τόσο φωτογραφική είναι αυτή η διάταξη; Γιατί να μην προέρχονται οι υπάλληλοι αυτοί και από άλλα Υπουργεία; Γιατί να μην είναι από όλο το δημόσιο τομέα; Γιατί συγκεκριμένα από το Υπουργείο Οικονομικών και μόνο από εκεί; Θεωρούμε ότι υπάρχει μια μεθόδευση πίσω από τον τρόπο που ήρθε.
Χωρίς καμία διαβούλευση, χωρίς καμία διακομματική συζήτηση, το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων και κυρίως το σκάνδαλο της ΑΕΠΙ που τρέχει παράλληλα, έδινε τη δυνατότητα στην Κυβέρνηση να έρθει σε συνεννόηση με τα κόμματα να γίνει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται η Κυβέρνηση τους δημιουργούς οι οποίοι δεν ανήκουν σε κανένα πέρα από την τέχνη τους και τον πολιτισμό, ο τρόπος που θολώνει τα νερά γύρω από την Κοινοτική Οδηγία δε δίνει κανένα εχέγγυο ότι μπορεί να βγει κάτι θετικό από αυτό το νομοσχέδιο.
Πιστεύουμε ότι αυτή είναι η αρχή. Χρειάζεται πολλή δουλειά, διαβούλευση ξανά με τους φορείς. Πρέπει κάποια στιγμή δικαιούχοι, δημιουργοί, επιχειρηματίες και τελικοί χρήστες να μην αισθάνονται ότι είναι αντίπαλοι, ότι είναι εχθροί.
Η Κυβέρνηση αυτό οφείλει να κάνει, και αυτό οφείλουμε να κάνουμε και εμείς όταν νομοθετούμε: να ξεπερνάμε τον κανιβαλισμό, το συντεχνιασμό και να προχωρούμε σε συμβιβασμούς και προτάσεις για τη διαμόρφωση ενός λειτουργικού πλαισίου όπου θα μπορέσουν να συνυπάρξουν όλοι αυτοί οι χώροι που έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα.
Σχετικά με την απόσυρση των τριών άρθρων
Αν δεν υπήρχε η καταλυτική παρουσία των φορέων και ο τρόπος με τον οποίο τοποθετήθηκαν στα συγκεκριμένα άρθρα οι συνάδελφοι του ΣΥΡΙΖΑ, κος Ξυδάκης και κος Φίλης μη θεωρείτε ότι θα υπήρχε αυτό το αποτέλεσμα. Ήταν κόλαφος η διαδικασία και ήταν καταλυτική η παρέμβαση των συναδέλφων του ΣΥΡΙΖΑ για να αλλάξει μια προειλημμένη απόφαση.
Σχετικά με τις κυρώσεις
Οι κυρώσεις πρέπει να λειτουργούν αποτρεπτικά για να μη χρειάζεται εκ των υστέρων να λαμβάνονται μέτρα. Είναι λογικό να υπάρχουν κυρώσεις. Πρέπει να σκύψουμε με σοβαρότητα, με συναίνεση και με συνέπεια στα θέματα που αφορούν ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων είναι σύνθετο και τεχνικά και νομικά. Αφορά και τους δημιουργούς αλλά και τους χρήστες που έχουν τη δυνατότητα να αναπαράξουν το προϊόν της εργασίας των δημιουργών. Επειδή είμαστε πια σε μια ψηφιακή εποχή, χρειάζεται ευρύτητα σκέψης, έξω από το συνηθισμένο πλαίσιο, ένα βήμα μπροστά από τις εξελίξεις που ήδη τρέχουν με τρομερές ταχύτητες.
Σχετικά με τις δύο προτάσεις της Δημοκρατικής Συμπαράταξης
Τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου ΟΠΙ (Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας) που πραγματικά θα λειτουργεί ως ρυθμιστική αρχή ξεπερνώντας τις αγκυλώσεις του Δημοσίου και τις άνωθεν επεμβάσεις που στην Ελλάδα ποτέ δεν έλειψαν διαχρονικά.
Όσον αφορά την ΑΕΠΙ, θέλουμε το Πόρισμα της Επιτρόπου να δοθεί στα κόμματα, με το συμπληρωματικό υλικό της Εισαγγελίας και να δούμε με ποιο τρόπο θα υπάρξει ο μετασχηματισμός της ΑΕΠΙ χωρίς την κατάρρευσή της. Γιατί κατάρρευση και πτώχευση της ΑΕΠΙ συνεπάγεται τέλος για το ελληνικό τραγούδι όχι μόνο για τους δημιουργούς.
Δείτε τα σχετικά αποσπάσματα με την τοποθέτηση της Χαράς Κεφαλίδου:
Δείτε το βίντεο ολόκληρης της συζήτησης: