Ο καλός φίλος Κώστας Ανθόπουλος, πολύπειρος εκπαιδευτικός στην Α’ βάθμια Εκπαίδευση και συνδικαλιστής, στο βιβλίο του «Ελληνική εκπαίδευση την περίοδο της κρίσης», των εκδόσεων «Αφοί Κυριακίδη», αναφέρεται:

• στις εκπαιδευτικές εξελίξεις την δεκαετία 2010-2020 και
• στα διαχρονικά προβλήματα που ταλανίζουν το Εκπαιδευτικό Σύστημα της χώρας μας.

Στο βιβλίο δημοσιεύονται στοχευμένες παρεμβάσεις του με αρθρογραφία στον τύπο και εισηγήσεις σε θεματικά συνέδρια και ημερίδες.

 

Στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο έγιναν πολλές αλλαγές στο δημόσιο εκπαιδευτικό μας σύστημα από όλες τις κυβερνήσεις που ήρθαν στην εξουσία.

Οι συντάκτες τους τις χαρακτηρίστηκαν “Μεταρρυθμίσεις”!

Είναι αλήθεια, ότι αυτές οι εξελίξεις και οι μεταβολές που σημειώθηκαν στα χρόνια των Μνημονίων και της Δημοσιονομικής Επιτήρησης στη χώρα μας, έχουν επιδράσει καταλυτικά στον δημόσιο χαρακτήρα του Εκπαιδευτικού μας συστήματος.

Τα κυρίαρχα στοιχεία αυτής της περιόδου όπως επισημαίνει ο συγγραφέας έχουν κοινά χαρακτηριστικά:

• την έλλειψη από τις κυβερνήσεις ενός συνεκτικού στρατηγικού σχεδιασμού,
• την έλλειψη προοδευτικών αλλαγών,
• τη μη αξιοποίηση της σύγχρονης παιδαγωγικής,

με συνέπεια να προκύπτουν διαρκώς  δυσλειτουργίες και δυσχέρειες στην αντιμετώπιση και επίλυση χρόνιων προβλημάτων.

Τα κείμενα καλύπτουν όλα τα παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά ζητήματα και προβλήματα. Έτσι παρέχεται στον αναγνώστη μια ολιστική, σφαιρική ανάλυση και ερμηνεία των εκπαιδευτικών ζητημάτων που αφορούν:

• στην οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης,
• στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών,
• στην αποκέντρωση της εκπαίδευσης,
• τις επιλογές εκπαιδευτικών στελεχών,
• τις μεταρρυθμίσεις,
• την αξιολόγηση και πολλά άλλα θέματα.

Γίνεται αναφορά:

• στη διαρκή υποβάθμιση βασικών εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν κυρίως στις περιόδους 1981-85 και 1993-96 και
• στην εγκατάλειψη, υποτίμηση και αποδόμηση θεσμών εξαιτίας πολιτικών και ιδεολογικών αγκυλώσεων και ιδεοληψιών, κυρίως από την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.

Τονίζεται:

• η σημαντική μείωση των δαπανών για την εκπαίδευση σε ποσοστό κάτω του 3% ΑΕΠ και
• η υποταγή της λειτουργίας της εκπαίδευσης σε μια στείρα λογιστική αντίληψη,

με αποτέλεσμα τα δημόσια σχολεία να υποχρηματοδοτούνται και να έχουν μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό.

Τις ατέλειες του Εκπαιδευτικού μας Συστήματος τις αναδεικνύουν συστηματικά τα τελευταία έτη μελέτες που έχουν γίνει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον ΟΟΣΑ, την PISA, το Ινστιτούτο ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ, τη διαΝΕΟσις.

Επιβεβαιώνουν ότι:

• τα σχολικά αποτελέσματα στη χώρα μας είναι πενιχρά.
• η Ελλάδα ακόμη μία φορά, κατέχει χαμηλή θέση στη μέση επίδοση των μαθητών της, αλλά και στην ποιότητα της Παιδείας της.

Συμπέρασμα:

• Το εκπαιδευτικό μας σύστημα νοσεί και νοσεί βαρύτατα.
• Δεν ανταποκρίνεται με επάρκεια στον ρόλο του.
• Δεν διαμορφώνει και δεν διαπλάθει ενεργούς και σκεπτόμενους πολίτες.
• Δεν συμβαδίζει με τις νέες προκλήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.
• Με απλά λόγια, η παρεχόμενη δημόσια εκπαίδευση δεν συμβάλλει στην παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας.

Από τη μία, η κατάργηση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, αποδυνάμωσε τον εθνικό διάλογο, υπονόμευσε τη συναίνεση, ενίσχυσε τον κομματισμό και υποβάθμισε τις παρεχόμενες εκπαιδευτικές υπηρεσίες.

Από την άλλη, η διάλυση των δομών διοίκησης της εκπαίδευσης, η κατάργηση του ολοήμερου δημοτικού με ενιαίο αναμορφωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, η κατάργηση πρότυπων και πειραματικών σχολείων, το πάγωμα των νέων αναλυτικών προγραμμάτων στο γυμνάσιο, ο μετασχηματισμός του γενικού λυκείου σε φροντιστηριακό θάλαμο των ΑΕΙ, η κατάργηση οποιασδήποτε αξιολόγησης του εκπαιδευτικού συστήματος είναι θλιβερές πολιτικές ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.

Ζητούμενο μετά από 4 χρόνια ισοπέδωσης και στραγγαλισμού της εκπαίδευσης κύριο μέλημα και προτεραιότητα του Υπουργείου θα έπρεπε να ήταν (δεν ήταν) η προστασία του αγαθού της εκπαίδευσης που παρέχεται στα παιδιά των Ελλήνων τόσο από τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά σχολεία.

Είναι βέβαιο ότι τα παραπάνω αποτελέσματα των ερευνών, αφορούν όλα τα σχολεία Δημόσια και ιδιωτικά και θα έπρεπε να μας οδηγήσουν σε σχολεία με:

• μεγαλύτερη αυτονομία, απαλλαγμένα από τον κορσέ της γραφειοκρατίας του κράτους.
• περισσότερες ευκαιρίες όπου τα ίδια οργανώνουν τη μαθησιακή διαδικασία με τρόπο που εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες που δεν είναι όμοιες παντού.

Αντ’ αυτού τα δείγματα γραφής της Κυβέρνησης της ΝΔ είναι:

• Οι αποσπασματικές παρεμβάσεις του ΥΠΑΙΘ και της Υπουργού, χωρίς κατάργηση του Νόμου Γαβρόγλου,
• Η μη ανασύσταση το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας
• Οι ατελέσφορες ρυθμίσεις επιλέγοντας σταθερά τη μέθοδο της σαλαμοποίησης με διάφορα νομοσχέδια μπαλώματα

ΠΩΣ υπηρετούν τον στόχο της ισότιμης πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες εκπαίδευσης για όλους;;;

Η Παιδεία:

• είναι υψίστης προτεραιότητας Εθνικό Θέμα και τα Εθνικά Θέματα, μόνο Εθνικά αντιμετωπίζονται, επίσης
• είναι ο ιδανικότερος δρόμος για την Ευρωπαϊκή Σύγκλιση,

αυτό όμως απαιτεί από την ηγεσία του ΥΠΑΙΘ πολιτική βούληση ώστε να ξεφύγει από τα δεσμά ενός βραχύβιου εντυπωσιασμού και μιας επικοινωνιακής διαχείρισης σε χρονίζοντα προβλήματα.

Είναι απολύτως αναγκαίος ένας ολοκληρωμένος Εθνικός σχεδιασμός με:

• μετρήσιμους στόχους,
• κοστολογημένες δράσεις και
• εξασφαλισμένους τους αναγκαίους πόρους.

Βασική του προϋπόθεση (για Εθνικό Σχεδιασμό στην  Εκπαίδευση) η ειλικρινής διαβούλευση με όλους τους φορείς που στοχεύει:

• στην ουσιαστική βελτίωση των βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων των μαθητών/τριών και μείωση των εσωτερικών ανισοτήτων,
• στη σύνδεση της εκπαίδευσης και της έρευνας με την παραγωγή και τους Εθνικούς αναπτυξιακούς στόχους, (ιδιαίτερα τη βιώσιμη ανάπτυξη) και την 4η Βιομηχανική Επανάσταση.

Οι διαπιστώσεις αυτές τονίζουν την αδήριτη ανάγκη για ουσιαστικές, ποιοτικές μεταρρυθμίσεις του Εκπαιδευτικού μας συστήματος για ένα σύγχρονο Δημόσιο σχολείο και μια σύγχρονη ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση για όλους.

Μέχρι σήμερα οι νομοθετικές παρεμβάσεις που έχουν γίνει από την Υπουργό για να πείσει ότι γίνονται μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση και στο δημόσιο σχολείο, παρέμειναν επικοινωνιακά  ωραιοποιημένες εξαγγελίες.

Ας συμφωνήσουμε σε ορισμένες βασικές παραδοχές:

• Μια χώρα για να προχωρήσει μπροστά και να αλλάξει πρόσωπο χρειάζεται δομικές και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και από αυτές δεν μπορεί να εξαιρεθεί η Εκπαίδευση.
• Οι όποιες μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση για να αποδώσουν και να είναι μακροχρόνια αποτελεσματικές οφείλουν να είναι συνολικές, ξεκινώντας από την προσχολική αγωγή μέχρι το Πανεπιστήμιο.
• Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση είναι κάτι βαθύτερο.

o          Είναι η αλλαγή προσανατολισμού, είναι η κυριαρχία ενός νέου πνεύματος.

o          Όταν μιλάμε για μεταρρύθμιση, αλλάζει ο σκοπός της διδασκαλίας.

o          Δίνεται σε καινούργιους φορείς το δικαίωμα να αποφασίζουν για τα εκπαιδευτικά πράγματα.

o          Περνάμε από τη μονολιθική διδασκαλία σε ευέλικτα σχήματα.

o          Μεταβάλλεται το σύστημα σε βάθος και σε πλάτος.

Εδώ θα ήθελα να σας θυμίσω τον Αλέξη Δημαρά που είπε εν έτη 1973: Η μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση:

• δεν είναι όταν κάνεις αντικατάσταση μιας διδακτικής μεθόδου,
• ούτε όταν χτίζεις σχολικά κτίρια,
• ούτε όταν αυξάνεις τις αποδοχές των δασκάλων,
• ούτε όταν μεταβάλλεις το ωρολόγιο και αναλυτικό πρόγραμμα.

Αγαπητή φίλοι επιτρέψτε μου να αναφερθώ και στην πολυδιαφημιζόμενη από το ΥΠΑΙΘ αξιολόγηση Σχολείου και εκπαιδευτικών.

Δίλημμα, είστε υπέρ ή κατά της αξιολόγησης δεν μπαίνει.

Το ότι είμαστε υπέρ της αξιολόγησης φάνηκε και από τον τρόπο που πριν από 10 χρόνια ανοίξαμε αυτό το μεγάλο θέμα, με πάρα πολλές κόντρες, με πολύ δύσκολους αγώνες.

Εμείς διαφωνήσαμε με τη αποσπασματική λογική της κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση, γιατί στην πραγματικότητα το περιεχόμενο αυτής της υποτιθέμενης αξιολόγησης, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια συνέχεια της πολιτικής του κ . Γαβρόγλου, με μικροβελτιώσεις.

Χρειάζεται η αξιολόγηση των στελεχών της παρεχόμενης εκπαίδευσης; Εννοείται.

Δομές, περιεχόμενο, προγράμματα, διδακτικές μεθοδολογίες, διοίκηση των εκπαιδευτικών, βιβλία, υποδομές,  όλα αυτά πρέπει να αξιολογηθούν με στόχο μόνο τη βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου.

Η κατάκτηση της ποιότητας, που τόσο συχνά το λέμε, προϋποθέτει συστήματα αξιολόγησης, προϋποθέτει επανατροφοδότηση με πληροφορίες.

Πρέπει να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα και να περιλαμβάνει όλους τους συντελεστές και τις λειτουργίες της εκπαίδευσης.

Άρα συνολική αξιολόγηση της αρχιτεκτονικής, του μοντέλου, της δομής, των λειτουργιών, του περιεχομένου, του ανθρώπινου παράγοντα.

Εάν θέλουμε ένα σύγχρονο και δημοκρατικό σχολείο, που δεν θα έχει αυταρχικές και συγκεντρωτικές δομές και λειτουργίες, που δεν θα έχει τιμωρητική διάθεση, πρέπει να είναι ένα σχολείο ανοιχτό, δημιουργικό, παιδευτικό και τελικά αποτελεσματικό.

Έχουμε προτείνει και έχουμε ψηφίσει νόμους, επιτρέψτε μου να σας θυμίσω, διενέργεια εξετάσεων ΑΣΕΠ για την πρόσληψη του εκπαιδευτικού προσωπικού, Ν.2525/1997, τον Ν.3848/2010, για την αξιοκρατική επιλογή στελεχών εκπαίδευσης, τον Ν.3966/2011, για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των διευθυντών των Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων, τον Ν. 4142/2013, για την ίδρυση και λειτουργία της ΑΔΙΠΠΔΕ, την εφαρμογή υπουργικής απόφασης του 2013, για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, την έκδοση του Π.Δ. 152/2013, για την αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων, την αξιολόγηση του 2010-2012 από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στην αρχή και κατόπιν από το ΙΕΠ,  με εξωτερικούς αξιολογητές, σε ό,τι αφορά το ωρολόγιο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών.

Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα εξακολουθεί να στερείται πραγματικών και ουσιαστικών αξιολογικών διαδικασιών γιατί λείπει η τόλμη από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας.

Τόλμη που είχε το ΠΑΣΟΚ, ο πολιτικός χώρος που εισήγαγε την έννοια της αξιολόγησης και την εφάρμοσε στα Πρότυπα-Πειραματικά Σχολεία.

Η απαραίτητη, για κάθε σύγχρονο κράτος, διαδικασία αξιολόγησης εκπαιδευτικών, σχολικών μονάδων και μαθησιακού αποτελέσματος, θα αποτυγχάνει, όσο αντιμετωπίζεται από την πολιτική ηγεσία ως λάφυρο ενός πολέμου που θα έχει μόνο ηττημένους.

Η διαχείριση του όλου εγχειρήματος είναι ευθύνη του Υπουργείου.

Όσο δεν βρίσκεται κοινός τόπος μεταξύ Υπουργείου Παιδείας και εκπαιδευτικών, το μόνιμο εξιλαστήριο θύμα θα παραμένουν οι μαθητές και το δημόσιο σχολείο.

Αν θέλει κανείς να μιλήσει για αξιολόγηση, ας ανατρέξει στον ν. 3848/2010 άρθρο 32, Αξιολόγηση παντού, του ΠΑΣΟΚ.

Σήμερα περισσότερο από ποτέ, το ζητούμενο για την Ελλάδα είναι:

• Ένα δημόσιο σχολείο της διαρκούς γνώσης.
• Ένα σχολείο που οι μαθητές του χαίρονται, εκτός από τη συναναστροφή με φίλους στα διαλείμματα, τη διαδικασία μάθησης, την ανταλλαγή εμπειριών, την κοινή προσπάθεια και συμμετοχή.
• Ένα σχολείο της συνεργασίας και του κοινού σκοπού, που κάνει τον κάθε έναν ξεχωριστό μαθητή να αναδείξει τον καλύτερο εαυτό του.
• Σχολείο που να διδάσκει τα παιδιά μας να έχουν όνειρα, να βάζουν στόχους, να σχεδιάζουν το μέλλον τους.
• Το σχολείο που ανακαλύπτει και προάγει τα ταλέντα, τις ιδιαίτερες κλίσεις των μαθητών του.
• Το σχολείο που σμιλεύει χαρακτήρες.
• Το σχολείο που δίνει χώρο και χρόνο στη διδασκαλία και μάθηση των διαφορετικών αντικειμένων από δασκάλους με όρεξη και πάθος.
• Που δίνει σε όλους τους μαθητές τη δυνατότητα συνεννόησης στην παγκόσμια γλώσσα.
• Είναι το σχολείο που εξασφαλίζει και εγγυάται σε κάθε μαθητή του ότι με την ολοκλήρωση της βασικής εκπαίδευσης δεν θα είναι άλλος ένας λειτουργικά αναλφάβητος.
• Αυτό το σχολείο που επιδιώκει τη διαρκή Αξιολόγηση όλων των συντελεστών του ως σταθερή μέθοδο ελέγχου της αποτελεσματικότητας στη διαδικασία μάθησης.
• Το σχολείο που αναλαμβάνει την ευθύνη της πολύπλευρης εκπαίδευσης των παιδιών αντί να τη μεταθέτει σε γονείς, φροντιστές, παππούδες και γιαγιάδες, κρατώντας για το ίδιο το προνόμιο του τελικού κριτή για όλα όσα παρέλειψε να κάνει.
• Σχολείο με δασκάλους που αγαπούν να διδάσκουν, παθιάζονται με την προκοπή και τις επιτυχίες των παιδιών που περνούν από τα χέρια τους, είναι συνοδοιπόροι και εγγυητές μιας ασφαλούς, συναρπαστικής πορείας προς την ενηλικίωση.
• Αυτό το σχολείο του σήμερα, της μάθησης και της αριστείας, παραμένει φυλακισμένο στα συρτάρια του υπουργείου Παιδείας, κάτω από τόνους ποικίλων συμφερόντων και ιδεοληψιών κάθε απόχρωσης.
• Αυτό το σχολείο που είναι αυτονόητο για τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, αλλά παραμένει δυστυχώς ακόμα ζητούμενο για τη χώρα μας.

Και θέλω να κλείσω με κάποιες σκέψεις μου.

Μιλάμε για τις ανάγκες του Σύγχρονου Σχολείου. Αυτό αρχικά προϋποθέτει ότι έχουμε συμφωνήσει ποιες είναι αυτές οι ανάγκες.

Τι απαιτούμε από τη σχολική διαδικασία; Σύμφωνα με το Σύνταγμα να εξασφαλίσει μέσω της εκπαίδευσης την «ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων (όλων), την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες».

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τελειώνοντας το σχολείο στη μετάβαση από την ανηλικότητα στην ενηλικίωση περιμένουμε ο νέος πολίτης να ξέρει πχ:

• τις βασικές πόλεις και τους νομούς της χώρας,
• ότι υπάρχουν και θαλάσσια σύνορα,
• το πολίτευμα και τις βασικές λειτουργίες του,
• τί σημαίνει διάκριση των εξουσιών,
• τι είναι Νόμος,
• τι είναι το ΑΕΠ
• τα ατομικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις προς την πολιτεία,
• την έννοια της εθνικής κυριαρχίας,
• πρακτική αριθμητική, πχ πόσα εκατομμύρια έχει το δισεκατομμύριο.

Αυτά και πολλά άλλα είναι απαραίτητα, ώστε να κατανοεί στοιχειωδώς τι θα πει:

• «θα γίνουν δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους περίπου 2,6 δις Ευρώ» ή
• «το δημόσιο χρέος είναι ήδη 178% του ΑΕΠ» ή
• τι είναι η πιστοληπτική ικανότητα του Δημοσίου.

Περιμένουμε από έναν νέο άνθρωπο να ξέρει:

• Γεωγραφία (ότι Λέσβος και Μυτιλήνη είναι το ίδιο νησί),
• ότι ο κύκλος έχει 360 μοίρες – άρα όταν κάνεις στροφή 360 μοιρών βρίσκεσαι στο ίδιο σημείο.
• Να έχει βασικές γνώσεις ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας.
• Να χειρίζεται με ευχέρεια τη γλώσσα παγκόσμιας συνεννόησης,
• Να έχει βασικές γνώσεις υπολογιστών.

Τα παραδείγματα μόνο τυχαία δεν είναι… τα πλήρωσε η χώρα ακριβά!

Τελειώνοντας τη βασική εκπαίδευση, με λίγα λόγια, πρέπει να ξέρει να σκέφτεται, να λογαριάζει, να επιλέγει, να κρίνει και να εκφράζει τις σκέψεις του γραπτά και προφορικά.

Το σχολείο έχει πετύχει τον στόχο του όταν σε κάθε πολίτη έχει εμφυσήσει τη βούληση και του έχει μάθει τον τρόπο να μαθαίνει.

Όσο αυτονόητα ακούγονται, τόσο αιτούμενα παραμένουν για το ελληνικό σχολείο. Αυτό τουλάχιστον έδειξαν οι πρόσφατες μελέτες της (PISA 2014, 2018, ΑΔΙΠΠΔE 2019).

Η εκάστοτε ηγεσία του Υπ. Παιδείας για να κάνει στοιχειωδώς τη δουλειά της, ξεκινά απαντώντας στο:

• Τι σχολείο θέλει;
• Τι αδυναμίες, στρεβλώσεις, κενά εντοπίζει στην υφιστάμενη εκπαιδευτική διαδικασία;
• Ποιες είναι οι αλλαγές, οι προτεραιότητές της και οι επιμέρους στόχοι για να είναι αποτελεσματικότερη η διαδικασία εκπαίδευσης όλων των Ελλήνων μαθητών;
• Σε τι χρόνο, με τι τρόπο, με ποια μέσα και με τι κόστος;

Συζητά θεσμικά και οργανωμένα με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τα κόμματα.

Προτείνει, ακούει και διαμορφώνει την τελική της πρόταση.

Θυμίζω ότι η Πολιτεία, οφείλει να προνοεί για όλους τους μαθητές, και όχι μόνο για τους Αριστούχους που πέρασαν στα Πρότυπα ή τους τυχερούς που κληρώθηκαν στα Πειραματικά. Απευθύνεται στο σύνολο της Ακαδημαϊκής Κοινότητας, των Λειτουργών Εκπαίδευσης Α’ βαθμιας Β’ βαθμιας, των Γονέων, των Μαθητών.

Ο εκσυγχρονισμός ενός κράτους και η ανάπτυξη της χώρας δεν έρχονται ερήμην των πολιτών. Όλων, χωρίς αποκλεισμούς.

Αν εννοούμε πράγματι, ότι θέλουμε ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης Δημόσιας Εκπαίδευσης, οφείλουμε να ανοίξουμε τη συνολική συζήτηση:

• Ξεκινώντας από την αναγνώριση του προβλήματος της μαθησιακής κρίσης που υποσκάπτει την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας. Οι «άριστοι» μειώνονται ενώ οι «αδύναμοι» πληθαίνουν (PISA 2014, 2018, ΑΔΙΠΠΔE 2019).
• Στη συνέχεια με ειλικρίνεια και σαφήνεια να αποφασίσουμε το όραμα για το δημόσιο Σχολείο και το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Έστω και μέσα από διαφωνίες, ιδεολογικούς περιορισμούς, οφείλουμε να βρούμε έναν Κοινό Τόπο, τουλάχιστον στα βασικά. Χωρίς συναίνεση η Παιδεία, εθνική υπόθεση δεν μπορεί να συνεχίσει. Μόνο έτσι θα μπορέσει η παρεχόμενη εκπαίδευση να μετουσιωθεί σε μοχλό ανάπτυξης τόσο ατομικής όσο και συλλογικής.
• Εφόσον συμφωνήσουμε στο συγκεκριμένο με αδρές γραμμές όραμα για ποιοτική εκπαίδευση μέσα από το δημόσιο σχολείο, τότε κάθε πολιτική απόφαση, κάθε νομοθέτηση, οφείλει να σχεδιάζεται έτσι ώστε να εξυπηρετεί αυτόν τον σαφή, συγκεκριμένο, συμφωνημένο σκοπό.
• Στη διαδικασία υλοποίησης χρειαζόμαστε τη στήριξη όλων των δυνάμεων της εκπαιδευτικής διαδικασίας: Εκπαιδευτική Κοινότητα, Μαθητική Κοινότητα, Συλλόγους Γονέων, Παραγωγικούς Φορείς και την Κοινωνία των Πολιτών. Ερήμην τους τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, γιατί είναι αυτοί που καλούνται να δώσουν σάρκα και οστά στις πολιτικές που αποφασίζονται. Δεν πρέπει να ξαναζήσουμε ό,τι ζήσαμε με άλλον έναν πράγματι σπουδαίο Νόμο που άρχισε να ξηλώνεται μεθοδικά αμέσως μετά την ευρύτατη πλειοψηφία που έλαβε.
• Στόχος της παρεχόμενης εκπαίδευσης σε ένα σύγχρονο κράτος είναι εν τέλει η ευημερία όλων των πολιτών. Υπό την έννοια αυτή, οι εκπαιδευτικές πολιτικές οφείλουν να παρέχουν στους νέους εργαλεία γνώσεων και δεξιοτήτων, να διδάσκουν αξίες και ηθικές αρχές, ώστε αυτοί με ευκολία να μπορούν να εντάσσονται, να προσαρμόζονται και κυρίως να ευημερούν σε ένα όλο και πιο αλληλοσυνδεόμενο και πολύπλοκο κόσμο.
• Προτεραιότητες των όποιων εκπαιδευτικών πολιτικών οφείλουν να είναι η βελτίωση των επιδόσεων όλων των μαθητών, η διάχυση της αριστείας στην κοινωνία και ταυτόχρονα η μείωση των ασύμμετρων ανισοτήτων. Όχι δια της μεθόδου της ισοπέδωσης την εποχή ΣΥΡΙΖΑ.

Όλα αυτά, για να μην μένουν ευχολόγια και αφ’ υψηλού θεωρητικές προσεγγίσεις, επιβάλλεται τα αποτελέσματα των επιμέρους στόχων, να είναι μετρήσιμα. Και να αντέχουν στους αριθμούς.

Συνεπώς ο σχεδιασμός εργαλείων πρόσληψης γνώσης και απόκτησης δεξιοτήτων πρέπει να μπορεί να αποτιμάται ως προς τα αποτελέσματα που φέρνει σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Ο “δρόμος του Συγκεκριμένου” είναι ο μόνος ασφαλής για ένα αξιόπιστο Σύστημα Ελέγχου μεθόδων, μέτρων, πρακτικών που κάθε φορά επιλέγονται, ενισχύοντας τη λογοδοσία αλλά κυρίως δίνοντας κίνητρο, όρεξη και μεράκι για βελτίωση, σε κάθε ένα από τα 13.500 ελληνικά δημόσια σχολεία.

Αυτή είναι η διάχυση της Αριστείας και αυτό έχει ανάγκη ο τόπος μας για να ξεφύγει από τον φαύλο κύκλο της μιζέριας.

Η χώρα ασφαλώς χρειάζεται τους Άριστους, τους ξεχωριστούς. Περισσότερο όμως χρειάζεται τους πολλούς που μπολιάστηκαν να θέλουν να γίνονται διαρκώς  καλύτεροι, να τα καταφέρνουν, να διακρίνονται και έτσι συνθέτοντας τη μεγάλη εικόνα, η παρεχόμενη Δημόσια Εκπαίδευση να είναι το εφαλτήριο μιας εθνικής Φυγής προς τα Εμπρός.

Είμαστε στο κατώφλι μιας νέας εποχής που:

• η ανάγκη για περισσότερη Ευρώπη αναγνωρίζεται ως μονόδρομος και
• η ανάγκη για γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των κρατών μελών προβάλει αδήριτη,

Η Παιδεία είναι ο ιδανικότερος πιλότος. Η εκπαιδευτική σύγκλιση είναι ο βατός, σίγουρος δρόμος να γίνει μια αρχή. Χρειαζόμαστε λοιπόν εκπαιδευτικές πολιτικές που μας φέρνουν κοντά με τους Ευρωπαίους Εταίρους μας. Τα απολυτήρια μας και το εξεταστικό μας σύστημα, τα προγράμματα σπουδών πρέπει σταθερά να κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση. Αυτό όμως απαιτεί συνολικό σχεδιασμό της ελληνικής εκπαιδευτικής διαδικασίας  είτε στο Δημόσιο είτε στο Ιδιωτικό Σχολείο. Απαιτεί κυρίως την θέληση και την αποφασιστικότητα του Υπ. Παιδείας να ξεφύγει από τα δεσμά του βραχύβιου εντυπωσιασμού που οδηγεί σε πολιτικές πρόχειρων επιδιορθώσεων στα γρήγορα σαν το παρόν Σ/Ν.

Η Παιδεία χρειάζεται μεταρρυθμίσεις χωρίς τον φόβο του πολιτικού κόστους. Όπως είπε η Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ «Η Παιδεία χρειάζεται μεταρρυθμίσεις και συναινέσεις. Η Παιδεία δεν είναι σαλάμι να την κόβουμε και να κάνουμε αλλαγές ανά βαθμίδα».

Επομένως το μεγάλο ζητούμενο είναι να αποκατασταθεί το κύρος του εκπαιδευτικού και της εκπαίδευσης συνολικά και γι’ αυτό χρειάζεται πολλή δουλειά και γενναίες μεταρρυθμίσεις, για να αποκτήσει το εκπαιδευτικό μας σύστημα την αξία που απαιτούν τα σύγχρονα δεδομένα. Αυτό όμως θέλει βαθιές τομές, γενναίες αλλαγές και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Συγχαίρω τον Κώστα για την εργώδη και εμπεριστατωμένη προσπάθεια του να αποτυπώσει μια ολοκληρωμένη και συνολική προσέγγιση των διαχρονικών προβλημάτων του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος στη χώρα μας και τη συμβολή του στο δημόσιο διάλογο για την Παιδεία. Καλοτάξιδο το βιβλίο σου φίλε  Κώστα.

Δείτε το σχετικό βίντεο: