Ομιλία της Χαράς Κεφαλίδου στη σημερινή συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων, με θέμα ημερήσιας διάταξης: «Επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων «Κύρωση του Μνημονίου Κατανόησης αναφορικά με τη συνεργασία στον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης και της επιστημονικής έρευνας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων».
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία:
“Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε.
«Καλή Σύνοδο» εύχομαι σε όλους τους συναδέλφους.
Θα συνεχίσω από εκεί που το άφησε η κυρία Τζούφη, λέγοντας ότι όντως τα θέματα τα οποία έχει νόημα η Επιτροπή να ασχοληθεί, πέρα από αυτά τα οποία έθεσε το Προεδρείο στην ατζέντα που θα έχουμε από δω και μπρος, σίγουρα πρέπει να αφορούν και μια αξιολόγηση του, πώς πορεύτηκαν τα θέματα τα οποία μέχρι τώρα έχουν νομοθετηθεί. Π.χ.: Έχουμε την Επιτροπή για το bullying στα σχολεία. Είναι καιρός, νομίζω, να έχουμε μία παρουσίαση των επιτευγμάτων αυτής της Επιτροπής που πήγαμε καλά, που μπορούμε να βελτιωθούμε, να έχουμε μια συνολική εικόνα και να δούμε πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την παρουσία αυτής της Επιτροπής στα σχολεία και τη δράση της.
Πανδημία. «Κακά τα ψέματα», τρία χρόνια τώρα οικογένειες αλλά κυρίως οι μαθητές και η εκπαιδευτική κοινότητα έχει περάσει από πάρα πολύ μεγάλες δυσκολίες, με καινούργιο εγχείρημα την ψηφιακή εκπαίδευση αλλά και με πάρα πολλά προβλήματα στον ψυχισμό των παιδιών. Ξέρετε πολύ καλά, ότι υπάρχει ένα φαινόμενο διεθνές που λέγεται «ghost children» και είναι όλα αυτά τα παιδιά τα οποία- για λόγους που ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να εξηγήσουμε με απόλυτη σαφήνεια για να βρούμε και τρόπο να το διορθώσουμε- αποφασίζουν να μην επιστρέψουν στα σχολεία και δεν μιλάμε μόνο για παιδιά μεγάλων ηλικιών μιλάμε και για παιδιά Δημοτικού, Γυμνασίου. Βέβαια, το φαινόμενο αυτό είναι πάρα πολύ διαδεδομένο στο εξωτερικό σε μας είναι πιο περιορισμένο, υπάρχουν όμως νέοι άνθρωποι που δείχνουν δυσκολία προσαρμογής στους κανόνες του σχολείου, μαθησιακά κενά. Πώς έχει αντιμετωπίσει το Υπουργείο ένα πρόβλημα το οποίο συζητάμε όλοι και το οποίο κάθε φορά που τοποθετείται ο οποιοσδήποτε από εμάς που έχει μία συνάφεια με το αντικείμενο, στον δημόσιο διάλογο; Τα μαθησιακά κενά δεν είναι μόνο να μειώσουμε την ύλη. Αν μαθησιακά κενά είναι να μπορέσουμε να δούμε τι πραγματικά έχει ανάγκη ένας μαθητής που φοιτά στο σχολείο το Δημόσιο του 21ο αιώνα, τι δεξιότητες πρέπει να αποκτήσει, τι αναπροσαρμογές πρέπει να γίνουν στα Προγράμματα Σπουδών και επιτέλους βιβλία. Το οποίο το ακούμε αλλά μέχρι τώρα δεν έχουμε εικόνα για το πού βρισκόμαστε, ίσως μια ενημέρωση από το ΙΕΠ για το τι γίνεται στο κομμάτι αυτό θα ήταν πολύ χρήσιμη.
Επίσης, το θέμα με το παιδί και όλα όσα έχουν συνέβη στον Κολωνό. Αποτροπιασμός είναι το λιγότερο που μπορεί να πει κανείς. Βλέπουμε όμως ότι αποτελεί ένα θέμα ένα πεδίο κομματικής αντιπαράθεσης κι αυτό είναι και αυτό σημείο των καιρών, εξαιρετικά αλγεινή εικόνα, και αντί να είναι αυτό ένα πεδίο πολιτικής σύγκλισης και συνεννόησης, γίνεται πάλι ένας τόπος για να αρχίσουμε να λέμε τα «εσείς» και «εμείς». Θέλω να θυμίσω ότι το 2011 υπήρχε η καμπάνια 1:5 του Συμβουλίου της Ευρώπης. Επίσης, υπήρχε η Σύμβαση του Lanzarote που είχε ψηφιστεί στη Βουλή για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών, και εμείς, από το 2021 έχουμε συμβάλει ψηφίζοντας την αυστηροποίηση της νομοθεσίας σε ό,τι αφορά τις γενετήσιας πράξης με ανήλικους αλλά αυτό δεν είναι από μόνο του λύση. Πρέπει να χτυπηθεί στη ρίζα του το πρόβλημα και εδώ βλέπουμε το μεγάλο έλλειμμα που υπάρχει στις κρατικές δομές που πρέπει να δράσουν προληπτικά. Έχουμε προτείνει κατ’ επανάληψη και είναι καλό να το θυμίσω να υπάρξουν Κέντρα Υποστήριξης Οικογένειας σε κάθε δήμο και επίσης, πρέπει τάχιστα να προχωρήσουμε με καμπάνιες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης προκειμένου να σπάσει αυτός ο νόμος της σιωπής.
Άκουσα και την κυρία Κεραμέως σήμερα να λέει ότι, σε ό,τι αφορά την 12χρονη μαθήτρια, πήγαινε κανονικά στο σχολείο της, έλειψε φέτος μόνο μια ημέρα, υπάρχει επαφή του σχολείου με τη μητέρα, φέτος έχουμε τους περισσότερους ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς στα σχολεία από ποτέ κι όμως έχουμε τέτοια φαινόμενα, που σημαίνει ότι ό,τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα ή χρειάζεται να το αναθεωρήσουμε ή χρειάζεται να το ενισχύσουμε. Πάντως, σίγουρα δεν αρκεί, διότι εδώ έχουμε θέματα που όχι μόνο δεν μπορούμε να διαχειριστούμε αλλά εμείς χρειάζεται και να μπορούμε να τα προλαμβάνουμε.
Μπαίνω λίγο στο κομμάτι της εισήγησης, θεωρώντας ότι το Προεδρείο θα ακούει πάντα με ενδιαφέρον και προσοχή τα όσα λέγονται από τους συναδέλφους και θα ακούσουμε σύντομα κάποια πρωτοβουλία από εσάς, κύριε Πρόεδρε, για την Επιτροπή Μορφωτικών.
Συζητάμε, λοιπόν, σήμερα άλλη μια κύρωση Μνημονίου Κατανόησης αναφορικά με τη συνεργασία στον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης και της επιστημονικής έρευνας μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Η πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας, εντασσόμενη στο πλαίσιο υιοθέτησης μιας πολιτικής εκπαιδευτικής εξωστρέφειας στη χώρα μας με ανάπτυξη διακρατικών συνεργασιών στον τομέα της εκπαίδευσης και με προσέλκυση υπηκόων ξένων κρατών για σπουδές σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στη χώρα μας, δίνει σίγουρα ένα ξεκάθαρο μήνυμα αλλαγής του τρόπου σκέψης και εκσυγχρονισμού των σπουδών. Κυρίως, όμως, έρχεται να αξιοποιήσει μοναδικά πλεονεκτήματα που έχει η Ελλάδα ως μια δυναμική κοιτίδα γνώσης και πολιτισμού που είναι ικανή να τα μεταλαμπαδεύσει όλα αυτά στον σύγχρονο κόσμο. Αυτή, εξάλλου, ήταν πάντα και η πάγια θέση του η δική μας, του ΠΑ.ΣΟ.Κ., του Κινήματος Αλλαγής, που πάνω από μία δεκαετία τώρα ξεκινήσαμε, στηρίζουμε και προωθούμε τέτοιου είδους συνεργασίες.
Ο χώρος, λοιπόν, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού προνομιακός για την Ελλάδα. Εάν αξιοποιήσουμε αυτό το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, εάν αυτό είναι η εθνική μας απόφαση, μπορούμε να ξεφύγουμε από την εσωστρέφεια και τη μιζέρια προσφέροντας στον έξω κόσμο αυτό που έχει η χώρα μας ως απόθεμα: παιδεία, πολιτισμό, διεκδικώντας έτσι τη θέση που μας αξίζει διεθνώς.
Αυτό το οποίο συζητούμε σήμερα ως Μνημόνιο Κατανόησης ενθαρρύνει την περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, παρέχοντας τη δυνατότητα συνεργασίας των Πανεπιστημίων και των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης με απευθείας σύναψη συμφωνιών, παρέχει τη διεξαγωγή επιστημονικών σεμιναρίων, συνεδρίων και τη διοργάνωση διαλέξεων σε θέματα κοινού και αμοιβαίου ενδιαφέροντος και, φυσικά, ανταλλαγή εμπειρογνωμόνων, ερευνητών και τεχνικών διαφόρων εκπαιδευτικών και επιστημονικών πεδίων, αλλά και μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον φαίνεται να υπάρχει σε θεματικές όπως είναι η γεωργία, η ασφάλεια των τροφίμων, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα μαθηματικά και η υγεία, γιατί, εάν το σκεφτείτε καλύτερα, αυτοί είναι και τομείς παγκόσμιας αιχμής στους οποίους η χώρα μας έχει πολλά να προσφέρει, αλλά και να αποκομίσει από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Οι διατάξεις του προτεινόμενου σχεδίου νόμου στο πλαίσιο υλοποίησης του κυρούμενου Μνημονίου Κατανόησης αφορούν την κάλυψη των εξόδων συμμετοχής, διοργάνωσης και διεξαγωγής επιστημονικών σεμιναρίων, συνεδρίων και διαλέξεων σε θέματα κοινού και αμοιβαίου ενδιαφέροντος, άρθρα 2 και 3 και, φυσικά, ανταλλαγή επισκέψεων εμπειρογνωμόνων, ερευνητών, τεχνικών καθώς και διδακτικού προσωπικού Ανώτατων Ιδρυμάτων για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς, άρθρο 4, ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τη διδακτική ύλη στους τίτλους σπουδών, άρθρο 5 και 6, ανταλλαγή φοιτητών και υποτρόφων για τη συμμετοχή τους σε επιστημονικές πολιτιστικές και λοιπές δραστηριότητες, άρθρο 7 και καλλιτεχνικών και επιστημονικών εκθέσεων σε συνδυασμό πάντα με το άρθρο 8 και το άρθρο 2 του υπό ψήφιση σχετικού νόμου.
Θέλω να σας πω ότι από τον περασμένο Φεβρουάριο του 2022 έγινε σαφές ότι υπάρχει ενδιαφέρον από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην Ελλάδα, με την επίσκεψη και ενημέρωση από το Υπουργείο Παιδείας μιας αντιπροσωπείας εκπροσώπων φορέων παροχής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και πιστοποίησης προσόντων. Αυτή η επιτροπή από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ήρθε στο πλαίσιο εκπαιδευτικής επίσκεψης στην Ελλάδα. Επίσης, από το 2020 η Υπουργός Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη άνοιξε τον δρόμο για την ανάπτυξη εκτεταμένης διακρατικής συνεργασίας στους τομείς της πολιτιστικής κληρονομιάς και του σύγχρονου πολιτισμού με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ένα ακόμη σημαντικό άνοιγμα που κάνει αυτή η κύρωση σε ό,τι αφορά τη χώρα μας αφορά άνοιγμα στο χώρο της εκπαίδευσης, ώστε να μπορεί να συνεργαστεί με το αντίστοιχο Υπουργείο Παιδείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και να σχεδιάσει σεμιναριακά μαθήματα, ανταλλαγή προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών, να δίνονται υποτροφίες, να υπάρχουν κοινά ερευνητικά πρότζεκτ.
Σε μια εποχή που οι αραβικές χώρες κάνουν προσπάθειες να προσεγγίσουν την κοινωνική ανάπτυξη της δύσης – μην ξεχνάτε ότι πολλά από τα κράτη αυτά έχουν πολύ πιο ανεπτυγμένο ΑΕΠ από τις δικές μας χώρες – συμφωνίες συνεργασίας σε επίπεδο πολιτισμού και παιδείας βοηθούν να δούμε τις ίδιες τις κοινωνίες των διαφορετικών κρατών, ξεκινώντας από τα πολιτισμικά μέχρι και τα κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά που διαθέτουν. Έτσι, μπορούμε να αντιληφθούμε και ίσως να κατανοήσουμε περισσότερο πώς η χώρα αυτή συμπεριφέρεται και πώς η Ελλάδα μπορεί να καταστεί ο δίαυλος που θα ενώσει την Ευρώπη με τον αραβικό κόσμο.
Η ανάδειξη των διμερών αλλά και των πολυμερών σχέσεων μας οφείλει να αναβαθμίζεται διαρκώς. Σε μια εποχή ρευστότητας, ανακατατάξεων και ισχυρών ανταγωνισμών, η πολυεπίπεδη συνεργασία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι στρατηγικής και ουσιαστικής σημασίας για την Ελλάδα. Ο δρόμος αυτός, αγαπητοί συνάδελφοι, χαρακτηρίζεται μόνο από ευκαιρίες. Έχει δύο βασικές προτεραιότητες που είναι οι πραγματικές προοπτικές ανάπτυξης συνεργασίας των δύο χωρών και οι διαπροσωπικές σχέσεις που πρέπει να εξελιχθούν.
Η χώρα μας οφείλει να επεκταθεί σε συνεργασίες κυρίως με χώρες που η γειτονική μας Τουρκία έχει αναπτύξει εμπορικής και οικονομικής φύσης συμφέροντα.
Είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα έχουμε εξαιρετικές στρατιωτικές σχολές, πολύ καλούς εκπαιδευτές και, συγχρόνως, πολύ καλά πανεπιστήμια. Οι αραβικές χώρες επιδιώκουν την δυτική πανεπιστημιακή εκπαίδευση και ξέρετε ότι για πολλές δεκαετίες εκπαιδεύαμε Άραβες στις ελληνικές στρατιωτικές παραγωγικές σχολές και των τριών όπλων. Είναι ευκαιρία να επεκταθεί η χώρα μας σε τέτοιες συνεργασίες που φέρνουν κοντά διαφορετικούς πολιτισμούς, αυξάνοντας την επιρροή της στον αραβικό κόσμο.
Μέσα από συμφωνίες, ιδιαίτερα στο χώρο της παιδείας, η χώρα μας έχει τη δυνατότητα με ήπιο τρόπο να διαδώσει τις αξίες του πολιτισμού μας, των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την κουλτούρα της ισότητας των δύο φύλων, συμβάλλοντας σε ένα καλύτερο επίπεδο ζωής, ιδίως για τις γυναίκες.
Θα συμφωνήσω με την κυρία Τζούφη ότι οι γυναίκες της Αραβίας παίζουν πια καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της επιστήμης, της έρευνας και της καινοτομίας σε όλη τη Μέση Ανατολή. Τα στοιχεία της UNESCO – και είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό – δείχνουν ότι έως και το 57% των αποφοίτων από τμήματα επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών, αυτά που ονομάζουμε δηλαδή τμήματα STEM, (Science Technology Engineering Mathematics) στις αραβικές χώρες, είναι γυναίκες. Αντίστοιχα, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το 61% των φοιτητών τμημάτων STEM, είναι γυναίκες. Παρόλα αυτά, οι επαγγελματικές προοπτικές και οι συνθήκες καθημερινότητας έχουν πολύ δρόμο να διανύσουν για να έρθουν κοντά στα δυτικά πρότυπα.
Τα ελληνικά πανεπιστήμια οργανώνοντας προγράμματα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, αγγλόφωνα και αραβόφωνα για τον αραβικό κόσμο, με συμμετοχή καθηγητών αραβικής καταγωγής, με την επέκταση προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών στα πλαίσια εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τα ίδια θα γίνονται διαρκώς καλύτερα και πιο εύρωστα.
Η Ελλάδα οφείλει και μπορεί να επενδύει διαρκώς στην πολιτισμική υπεροχή και υστεροφημία της που είναι η σοβαρότερη πτυχή της δημιουργικής διπλωματίας. Τα κέρδη που θα έχουμε να προσδοκούμε από την υλοποίηση τέτοιων συμφωνιών που ενισχύουν τη συνεργασία σε θέματα ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας, με επιμέρους σύναψη Μνημονίων μεταξύ των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης και με την ενίσχυση υποτροφιών, εκπαιδευτικών ανταλλαγών, επισκέψεων και μετακινήσεων επιστημόνων και ερευνητών, είναι τεράστια για τη χώρα μας.
Με αυτές τις σκέψεις και με τις προοπτικές που ελπίζω ότι ανοίγονται, εμείς, ως ΠΑ.ΣΟ.Κ., είμαστε θετικοί στην κύρωση της παρούσας Συμφωνίας.
Ευχαριστώ”.
Δείτε το σχετικό βίντεο εδώ: