Ομιλία της Χαράς Κεφαλίδου, βουλευτού Δράμας και υπεύθυνης Τομέα Παιδείας και Θρησκευμάτων του Κινήματος Αλλαγής ως εισηγήτριας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής με θέμα τις τελευταίες εξελίξεις στα ευρωπαϊκά ζητήματα και την εξέταση του Προγράμματος εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2022.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία:
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θέλω λίγο να φωτίσω μια άλλη όψη αυτής της πολύ ενδιαφέρουσας συζήτησης που κάνουμε σήμερα και αυτή είναι η απόφαση που έχει παρθεί σε επίπεδο ευρωπαϊκής επιτροπής, η φετινή χρονιά, το 2022, να οριστεί ως μία χρονιά με ειδικό ενδιαφέρον και ειδική στόχευση στη νέα γενιά και να χαρακτηριστεί πια ως ευρωπαϊκό έτος νεολαίας. Τυχαίο; Νομίζω πως όχι.
Το δημογραφικό, τα μεγάλα προβλήματα που έχουμε σε όλα τα επίπεδα, είτε είναι παιδεία, είτε είναι υγεία, είτε είναι πανδημία, είτε είναι η κινητικότητα που υπάρχει σε όλο τον επαγγελματικό χώρο, είναι προκλήσεις που οι νέοι άνθρωποι πρέπει να έχουν στο μυαλό τους. Επομένως, χωρίς να παραλείπω τα πολύ σημαντικά που μέχρι στιγμής έχουν αναδειχθεί στο διάλογο, επιτρέψτε μου λίγο να δώσω μια άλλη οπτική, μέσα από τη θεματολογία που είναι και πάρα πολύ πλούσια και πάρα πολύ ενδιαφέρουσα.
Η πανδημία επηρέασε τα πάντα, επηρέασε τον τρόπο ζωής μας, άλλαξε όλες τις βεβαιότητές μας, ήταν μία ανατροπή σε ένα παγκόσμιο επίπεδο και γι’ αυτό, επειδή επισκίασε τα πάντα και επέβαλε δράσεις για την προστασία της υγείας των πολιτών και για τη προσπάθεια να ελαχιστοποιηθούν οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, πρέπει να έχουμε μάθει κάτι από αυτό. Κι αυτό είναι, ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι, για να αντιμετωπίσουμε και μελλοντικές τέτοιες ενδεχόμενες πανδημίες στο μέλλον, προσπαθούμε να το αποφύγουμε, αλλά είναι κάτι που έχει μπει ήδη στο διάλογο. Επομένως, χρειάζεται η Ευρώπη να είναι θωρακισμένη, καλύτερα προετοιμασμένη, να εντείνει τις προσπάθειες για να οικοδομήσει μια πραγματικά Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας. Ποιος δεν το θέλει.
Τα όσα, όμως, έγιναν όλο αυτό το διάστημα, δείχνουν, ότι και σε αυτό το κομμάτι, παρόλο που η τεχνολογία έχει βοηθήσει πάρα πολύ, η ψηφιοποίηση, το πιστοποιητικό ψηφιακού εμβολιασμού, μεγάλη επιτυχία της Ελλάδας και μπράβο μας, είναι κάτι το οποίο ανοίγει δρόμους για να σκεφτούμε και να πάμε παραπέρα. Έχουμε μια πολύ μεγάλη πρόκληση, που νομίζω, ότι αφορά και τη νέα γενιά, γιατί αυτή ουσιαστικά θα κληθεί να υλοποιήσει όλους αυτούς τους διπλούς στόχους που βάζουμε, της πράσινης και συγχρόνως της ψηφιακής μετάβασης.
Εδώ πέρα, το θέμα έχει να κάνει κυρίως με μία ατζέντα που έχει μπει με πολύ ενδιαφέροντα θέματα, απανθρακοποίηση, αποπλαστικοποίηση, κυκλική μπλε κλιματική ουδέτερη οικονομία, όλα αυτά, όμως, έχουν και κάποια θέματα τα οποία μας βγάζουν από τους ρυθμούς με τους οποίους έχουμε συνηθίσει να τα σκεφτόμαστε και να τα προσεγγίζουμε. Κλείνουν ορυχεία σε όλη την Ευρώπη, έχουμε εργοστάσια τα οποία θα πρέπει να μειώσουν την παραγωγή άνθρακα. Αυτό πρακτικά τι σημαίνει; Μεγάλο κόστος για τις βιομηχανίες. Όσο προχωράει η αυτοματοποίηση σημαίνει απώλεια θέσεων και αυτή η ψηφιακή μετάβαση τελικά ανοίγει μια πολύ μεγάλη συζήτηση, που αφορά θέματα ανεργίας, αφορά θέματα πώς θα προκύπτουν έσοδα κοινωνικού κράτους για την υγεία και την παιδεία και τελικά ότι επιλογές και αν αποφασίσουμε, αυτές θα πρέπει να έχουν και μία κοινωνική, οικονομική και γεωπολιτική θεώρηση, γιατί οι επιπτώσεις είναι πολύ σημαντικές. Επομένως, κάθε απόφαση, κάθε έργο, κάθε πρόγραμμα, κάθε νομοθέτημα, πρέπει να έχει και τον παράγοντα της κοινωνικής διάστασης και φυσικά τη προσπάθεια μείωσης των ανισοτήτων.
Για να είναι η πράσινη μετάβαση και βιώσιμη, όμως, χρειάζεται να είναι και μία δίκαιη μετάβαση, πράγμα που πρακτικά σημαίνει πόροι και εργαλεία. Για να μπορέσουμε, λοιπόν, να πετύχουμε κάτι τέτοιο, χρειάζεται μια πολυεπίπεδη συνεργασία μεταξύ των ειδικών, μεταξύ των επιχειρήσεων, των πολιτών και με έμφαση πάντα στη νέα γενιά. Και φυσικά, θεωρούμε εμείς, ως ΠΑΣΟΚ Κίνημα Αλλαγής, ότι η προστασία του κλίματος πρέπει να γίνει αντικείμενο κάθε ενός υπουργείου ξεχωριστά, να είναι ο πυρήνας της κυβερνητικής πολιτικής. Γιατί πρακτικά, αν θέλουμε να το δούμε, μιλάμε για αλλαγή μοντέλου, μιλάμε για ένα νέο πρότυπο, ένα μετασχηματισμό ουσιαστικά της οικονομίας μας και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Δεν μπορεί κανείς να μην σκεφτεί σε όλη αυτή τη μετάβαση, ότι περισσότερο από όλους και λόγω και της ενεργειακής κρίσης και ενεργειακής φτώχειας που υπάρχει, υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός ευρωπαίων, γύρω στα 35 εκατομμύρια εκτιμάται, ο οποίος θα αναγκαστεί, λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησης που έχει από τις παλιές τεχνολογίες, να έχει μεγαλύτερο κόστος στη προσαρμογή αυτή.
Επομένως, ένα από τα πράγματα που εμείς, ως Ελλάδα, πρέπει να περιφρουρήσουμε ως κόρη οφθαλμού και να βάζουμε πάντα στην ατζέντα, το είπε ο κ. Βαρβιτσιώτης, είναι η αρχή της νησιωτικότητας. Η θάλασσα είναι πραγματικά πηγή πλούτου για την Ελλάδα, συγκριτικό μας πλεονέκτημα στο δρόμο για αυτή την κλιματικά ουδέτερη οικονομία του 2050 και πρέπει να είναι στις άμεσες κυβερνητικές προτεραιότητες για το 2022.
Τώρα, ενεργειακή κρίση και πόσο γρήγορα μπορούμε να απαλλαγούμε από τους υδρογονάνθρακες και να καταφέρουμε να περάσουμε σε άλλες μορφές σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όλα αυτά, είναι ένα πάρα πολύ δύσκολο πόνημα, ένα πάρα πολύ σύνθετο παζλ, διότι ουσιαστικά, εδώ μιλάμε για ανασχεδιασμό της παγκόσμιας οικονομίας, για προμηθευτικές αλυσίδες οι οποίες θα συρρικνωθούν και οι επιχειρήσεις οι οποίες όταν έχουν λειτουργία με βάση φθηνή ενέργεια, προφανώς δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν σε αυτά τα δύσκολα. Και φυσικά, ότι και αν κάνουμε, πρέπει να έχουμε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας, ότι ο πλανήτης είναι η πρώτη προτεραιότητα, αλλά και η προστασία του δικαιώματος των επόμενων γενεών, για να μπορέσουμε να έχουμε μια προοπτική να υπάρχουμε όλοι σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον.
Σε ότι αφορά τα θέματα της ψηφιακής εποχής, νομίζω οι προκλήσεις είναι τεράστιες, δεν υπάρχει κανένας ο οποίος να αμφιβάλλει, ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός ελληνικών επιχειρήσεων και δημοσίου είναι σήμερα πρώτη προτεραιότητα σε εθνικό επίπεδο, βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα, αυξάνει την κερδοφορία και ουσιαστικά μας προσαρμόζει στα νέα διεθνή δεδομένα, που σε ένα βαθμό τα έχει προδιαγράψει και η πανδημία. Επομένως, επενδύσεις σε αυτή τη κατεύθυνση, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα και με χρηματοδότηση της Ε.Ε., είναι μια άμεση προτεραιότητα για το ελληνικό επιχειρείν, αν θέλουμε να πούμε, ότι μπορούμε να αρχίσουμε να κάνουμε τα πρώτα δειλά βήματα σε ένα περιβάλλον τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης.
Πολύ μοντέρνα θέματα, που απασχολούν, όμως, τη νέα γενιά, είναι και όλη αυτή η δυνατότητα μιας πρόσθετης ευρυζωνικής συνδεσιμότητας με όλη την Ε.Ε., με την ασφάλεια που θέλουμε για ένα διαστημικό παγκόσμιο σύστημα επικοινωνιών, τα θέματα της ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο, βλέπετε ότι πλέον είναι υβριδικοί όλοι οι πόλεμοι που γίνονται, κυβερνοεπιθέσεις, όλα αυτά δημιουργούν την ανάγκη να υπάρξει ένα κοινό πρότυπο.
Κλείνω με αυτό που σας είπα στην αρχή, με το θέμα της παιδείας. Επειδή υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι όλης αυτής της προσπάθειας που μιλάει για τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και την ποιότητα ζωής νομίζω ότι πρέπει η πανδημία να μας έχει κάνει λίγο πιο, αν θέλετε, ώριμους σε σχέση με το τι ακριβώς αποτύπωμα έχει αφήσει η τηλεκπαίδευση στους μαθητές, στους καθηγητές, στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Υπάρχουν, ήδη, ξέρετε πάρα πολλές διεθνείς έρευνες σε επίπεδο μαθησιακών κενών αλλά και ψυχολογικής επιβάρυνσης και στους καθηγητές και στους μαθητές και στους γονείς. Όλο αυτό λοιπόν, για το οποίο έχει γίνει η σχετική ερώτηση και περιμένουμε από το Υπουργείο Παιδείας να μας απαντήσει, για τις καταγραφές που υπάρχουν σε επίπεδο ελληνικό σε σχέση με αυτά τα μεγάλα θέματα. Διότι, υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό νέων ανθρώπων που έχουν επηρεαστεί πάρα πολύ, δηλώνουν άγχος, κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της κρίσης, μιλούν για ψυχική εξάντληση, για αίσθημα ρουτίνας, για μοναξιά, φόβο, θλίψη, θυμό. Περιμένουμε, λοιπόν, την απάντηση του Υπουργείου σε σχέση με το εύρος των μαθησιακών κενών, με τον βαθμό της κατανόησης που υπάρχει σε σχέση με τη διδαχθείσα ύλη και με τις κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειες που η πανδημία έχει αφήσει ως αποτύπωμα πάνω στους μαθητές.
Και επειδή έχουμε μπροστά μας μια πανδημία, που δεν ξέρουμε πότε θα μας εγκαταλείψει, όλα αυτά φέρνουν στο φως το πρόβλημα της ισότητας στην εκπαίδευση πλήττοντας κυρίως μαθητές που έχουν λιγότερα προνόμια σε σχέση με κάποιους άλλους. Με εξαιρετικό ενδιαφέρον περιμένουμε να ακούσουμε και ποιες θα είναι οι πρωτοβουλίες σε συνδυασμό με το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας για τα θέματα αυτά που πραγματικά φτιάχνουν καινούργια δεδομένα στο χώρο της εκπαίδευσης, της δια βίου μάθησης και της τεχνικής εκπαίδευσης. Μεγάλα θέματα, ο χρόνος δεν επαρκεί, ευχαριστώ πάρα πολύ για την ανοχή σας.
Δείτε το σχετικό βίντεο: